اهمیت توسعه گردشگری دریا محور در جزیره قشم

به گزارش فرینا به نقل از پایگاه خبری حرانیوز، ظرفیت های دریایی جزیره قشم به عنوان منبعی خدادادی می تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی جزیره قشم و استان های ساحلی کشور ایفا کند. این جزیره با ظرفیت‌های طبیعی مهم و ارزشمندی که دارد می‌تواند همچون موتور محرکه اقتصاد دریا محور در استان هرمزگان عمل کند. تنوع سواحل ماسه ای، صخره‌ای و گلی، ذخیره گاه های مرجانی، تالاب های دریایی، ذخیره گاه زیست کره حرا و تالاب پرندگان از مهمترین اکوسیستم های دریایی این جزیره می باشند. اقتصاد دریا محور به معنای استفاده از منابع آبی شامل اقیانوس‌ها، دریاها، دریاچه‌ها، سواحل و جزایر برای رشد اقتصادی و بهبود وضعیت معیشتی مردم است. در این میان گردشگری دریایی از جمله مواردی است که می‌تواند بیشترین تاثیر را در توسعه اقتصادی داشته‌باشد. از این رو توجه گردشگری دریا محور در جزیره قشم باید در دستورکار مسئولان جزیره قشم قرار بگیرد.

**افزایش تعداد کلوپ‌های غواصی در قشم

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم در خصوص تاثیر ویروس کرونا بر گردشگر دریایی گفت: اکوتوریسم به عنوان سفرهای مسئولانه و بازدید از مناطق طبیعی در راستای حفاظت از منابع زیست محیطی و طبیعی و همچنین افزایش رفاه مردم محلی تعیین شده است. بدیهی است که اجرای برنامه های اکوتوریسم بایستی با رعایت اصول و بر مبنای سیاست های اکوتوریسمی باشد. کاهش اثرات نامطلوب زیست محیطی، کمک به سود اقتصادی و رفاه مردم محلی، ایجاد تأثیر خوب برای صاحبان مشاغل و بازدیدکنندگان ، توسعه توانمندسازی جامعه محلی، افزایش حساسیت نسبت به ارزش های فرهنگی، از مهمترین آثار آن هستند. از این رو جزایر یکی از پربازدیدترین مقاصد گردشگری در جهان هستند

مهدی زارعی گفت: در طول همه گیری کوید19، دانشمندان بارها از بشریت خواسته اند که رابطه خود را با طبیعت بازسازی کنند. پیامدهای اقتصادی قرنطینه کووید -19، کاهش سفر و به تبع آن کاهش آمار گردشگر، ده ها هزار شغل در بخش اکوتوریسم در سراسر جهان را به خطر انداخته است.
زارعی افزود: از دشتهای وسیع ماسای مارا در کنیا گرفته تا مرجانهای ظریف آتول آلدابرا در سیشل و بزرگترین پهنه های مرجانی در استرالیا، کار حفاظت از برخی از مهمترین اکوسیستم های جهان در پی فروپاشی اکوتوریسم در طول همه گیری کووید -19 را با بحران مواجه شده است.درست است که تمرکز همه ما و بویژه سازمان منطقه آزاد قشم در حال حاضر بر حفاظت از جان انسان ها در این همه گیری ویرانگر است. با این حال، در پی بازدید های روزانه ای که از روستاهای جزیره و فعالیت مردم پر تلاش این جزیره داریم شاهد تأثیر اقتصادی آن هستیم ، به ویژه در مناطقی که جوامع محلی برای امرار معاش خود به شدت به اکوتوریسم وابسته هستند. جزیره قشم نیز همانند سایر شهرهای ایران در اقسام مختلف گردشگری متضرر شده است و باتوجه به پیک های جدید کرونا، چشم‌انداز دقیقی از زمان رونق دوباره گردشگری به شکل گذشته وجود ندارد و موضوع گردشگری دریایی هم متاثر از همین فضای کلی است.
در پی این بحران، گردشگری یکی از بخش هایی است که به شدت آسیب دیده است. در اوایل سال جاری، سازمان جهانی گردشگری ملل متحد (UNWTO) تخمین زده است که بازدیدهای جهانی در سال 2021 به دلیل همه گیری ویروس کرونا می تواند 60 تا 80 درصد کاهش یابد ، بنابراین میلیون ها شغل را در یکی از صنایع پرمصرف تهدید می کند. با این حال ، آثار COVID-19 فقط در صنعت گردشگری و فعالان آن احساس نمی شود ، بلکه مهمتر از همه در زمینه حفاظت از تنوع زیستی نیز مشهود است.

وی افزود: جزیره قشم از سالیان قبل بیش از اینکه به عنوان یک مقصد گردشگری دریایی معرفی شود بواسطه جنگل های حرا و ژئوسایت های ژئوپارک جهانی قشم در بخش اکوتوریسم و به واسطه مزیت ها و معافیت های مالیاتی اش مقصدگردشگری تجاری بوده است تنوع و تعدد مجتمع های تجاری در شهرهای قشم، درگهان و روستاهایی از قبیل گیاهدان، رمکان و دولاب گواهی بر این مدعا هستند.

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم هم‌چنین درمورد بخش‌هایی از جزیره قشم که بیشتر مربوط به گردشگری دریایی هستند گفت: ظرفیت های اکوتوریسم دریایی جزیره قشم مثل اثر طبیعی ملی جزایر ناز آنگونه که باید نتوانسته مانند ژئوسایت های ژئوپارک قشم، اثر طبیعی خلیج دلفین ها و ذخیره گاه زیست کره حرا پیشرفت داشته‎باشد.

زارعی در خصوص علت عدم پیشرفت گردشگری دریامحور به موازات گردشگری طبیعت و خشکی در جزیره قشم توضیح داد: یکی از دلایل این ناهماهنگی، عدم توسعه متوازن در زیرساخت‌های گردشگری، به ویژه گردشگری دریایی است.

وی ادامه داد: در حال حاضر تعداد کلوپ های فعال غواصی و گردشگری تفریحات دریایی در جزیره قشم از عدد انگشتان یک دست تجاوز نمی کند و این در حالیست که با وجود این همه پتانسیل میشد بهره های فراوان تری از وجود دریا به نفع گردشگری و توسعه جامعه محلی برد.

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم با بیان اینکه در حال تلاش برای افزایش این تعداد کلوپ در جزیره قشم هستیم، اظهار کرد: اخیرا سه کلوپ غواصی و تفریحات دریایی جدید افتتاح شده که با پایان پروژه عمرانی اتصال به دریا می توان از ظرفیت این کلوپ‌ ها در روزهای آتی بهره لازم را برد.

زارعی در ادامه علت دیگر عدم پیشرفت گردشگری دریایی جزیره قشم، عدم معرفی دقیق ظرفیت ها و نا‎‌شناخته بودن توانمندی هایی گردشگری دریایی جزیره در سرزمین اصلی و سایر نقاط دنیا دانست و گفت: شناخت دقیق و کافی از ظرفیت و جاذبه‌های دریایی جزیره قشم وجود ندارد برای مثال ظرفیت‌های زیادی در حوزه گردشگری دریایی وجود دارد که حضور دائمی سه گونه پستاندار دریایی شامل دلفین بینی بطری، دلفین گوژپشت و پورپویز از مهمترین آنها هستند.

وی اضافه کرد: تخم‌گذاری لاک پشت‌های در خطر انقراض عقابی، مهاجرت نیمی از پرندگان کشور به جزیره قشم و پهنه های وسیع اکوسیستم های مرجانی از دیگر جاذبه‌های گردشگری دریایی هستند که نیاز به شناسایی و معرفی بیشتر برای طبیعت گردها و علاقمندان به این نوع گردشگری دارد.

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم با بیان اینکه مدتی است ما برای این کار اقدام کرده‌ایم، افزود: ما در حال حاضر در صدد مستندنگاری از این جاذبه‌ها هستیم و یا خودمان مستقیما برای این کار اقدام می‌کنیم و یا شرکت‌های معتبری که دارای تخصص و دانش لازم در این زمینه هستند را برای این کار انتخاب خواهیم کرد.

زارعی یکی از مهم‌ترین موانع پیشرفت گردشگری دریایی را فرآیند زمانبر واگذاری فضای فعالیت کلوپ ها در گذشته دانست و گفت:اختصاص زمینی که سرمایه‌گذاران باید برای این کار در اختیار داشته ‎‌باشند در گذشته واجد طی مراحل مختلفی بوده است که بعضا سرمایه گزاران این بخش را با احتمال انصراف از این ایده مواجه می کرده است.خصوصا اینکه اگر نیاز به اسکله و زیرساخت های قوی تر در میان میبود، این احتمال جدی تر می شود.لذا در حال حاضر مدیریت عالی سازمان با هدف رفع این مشکل و کوتاه نمودن فرآیندهای زمان بر، به دنبال جلب سرمایه گذاران و رونق گردشگری دریایی است.

وی در ادامه افزود: اعتقاد داریم توسعه اکوتوریسم دریایی نه تنها به منظور افزایش درآمد برای بخش دولتی و مردم محلی است، بلکه انتظار می رود در حفظ منابع طبیعی به طور پایدار نیز نقش داشته باشد.