در راستای تفویض اختیار دستگاه هایی مستقر در مناطق آزاد، سال گذشته تفاهم نامه ای دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و سازمان غذا و دارو میان اکبر ترکان و رسول دیناروند به امضاء رسید.
موضوع این تفاهم نامه به این قرار است: به منظور تحکیم، ثبات و ایمنی غذایی و دارویی در مناطق آزاد از طریق ایجاد وحدت رویه و افزایش همکاری های مشترک و ارتقاء نظارت بر کالاهای سلامت محور در مناطق و تفویض اختیار سازمان غذا و دارو به مناطق آزاد بر اساس ماده27 مقررات چگونگی اداره مناطق و همچنین تبصره ذیل ماده چهار از قانون و مقررات چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب7/6/1372 و اصلاحات مصوب 25/12/1377 و براساس قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی مصوب سال1346 با اصلاحات بعدی و قوانین و مقررات دارویی تجهیزات و ملزومات پزشکی در چهارچوب نظارتی سازمان و دبیرخانه و اجرایی مناطق این تفاهم نامه پس از امضاء اجرایی می گردد.
حدود یک ماه پیش بود که بر اساس مفاد این تفاهم نامه ورود مواد بهداشتی و سلامت محور توسط اشخاص و کالای همراه مسافر در مناطق آزاد با محدودیت و ممنوعیت مواجه شد.
در این خصوص با دکتر محمد فلاح مشاور دبیر شورایعالی مناطق آزاد در حوزه سلامت و مدیر سلامت دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد کشور گفتگو کرده ایم.
لطفا در خصوص وضعیت فعلی كالاهاي سلامت محور در مناطق آزاد کشور توضيح بفرماييد؟
كالاهاي سلامت محور شامل كليه كالاهاي آشاميدني، غذايي، بهداشتي ـ آرايشي، دارو و تجهيزات پزشكي است و مناطق آزاد كشور به طور اخص مسئول در حفظ ضريب امنيت كالاهاي سلامت محور در منطقه هستند.
در راستای این مسئولیت و بنا به سیاست های مورد نظر دبیر محترم جناب آقاي دکتر تركان قرار شد تا اقداماتي در اين خصوص انجام شود؛ که از جمله اين اقدامات امضاء تفاهم نامه في مابين سازمان غذا و دارو و دبيرخانه شورايعالي مناطق آزاد كشور بود كه توانستيم براي مناطق آزاد كشور شرايطي ايجاد كنيم كه هر منطقه با توجه به امکان تامین شرايط مورد نظر بتواند تفويض اختيار داشته باشد و به عنوان نماينده غذا و دارو در مناطق خودشان به طور مستقل سياست هاي مورد نظر سازمان غذا و دارو را در محدوده هر منطقه به انجام می رسانند و الگوي 1404 امنیت جامع علامت کالاهای سلامت را در مناطق طراحي و اجرا كنيم.
لذا در ادامه و براساس اين تفاهم نامه، شيوه نامه اي طراحي و ابلاغ شده است كه در حال حاضر مناطق آزاد می توانند متناسب با آماده سازي و پياده سازي امكانات و منابع مورد نياز بر طبق این شیوه نامه اين تفويض اختيار را از سازمان غذا و دارو دريافت كنند.
يكي از نقاطی که مناطق آزاد به لحاظ موقعیت جغرافیایی مرزي زير فشار بودند اين بود كه قسمتي از بار مسئوليت ورود كالاهاي تقلبي سلامت محور بر دوش مناطق آزاد عنوان مي شد و مناطق آزاد به نا حق در راهيابي اينگونه كالاها به بازارهاي منطقه و سرزمين اصلي مسئول شناخته می شدند و كليه اقدامات انجام شده در اين رابطه نیز نمي توانست پاسخگوي این معضل باشد بر همين اساس و با توجه به سياست دبيرخانه شورايعالي و توصيه هاي جناب آقاي دكتر تركان، قرار شد ورود كالاهاي سلامت محور که به صورت غیر رسمی از مرزهاي مناطق آزاد وارد مناطق میشوند به صورت كاملا منطقي هدايت و كنترل گردد.
ورود كالاهاي سلامت محور به مناطق آزاد كشور به سه صورت انجام مي شود؛ يكي به صورت تجاري است كه طبق قانون هاي گمرك و بازرگاني است و در مناطق آزاد و سرزمين اصلي يكسان است و فرد بايد قبل از ورود كالا به منطقه اقدامات اوليه را در جهت ثبت كالا، استاندارد كالا و اجازه ورود كالا به داخل منطقه و سرزمين اصلي را انجام دهد.
روش دوم ورود کالا به منطقه از طریق سازمان و جهت مصرف می باشد، در نهایت روش سوم به صورت غیر تجاری تحت عناوین ملواني يا ته لنجي و یا کوله بری و غیره در کل مناطق مرزی سرزمین اصلی و نه تنها در مناطق آزاد شناخته شده، اينگونه كالاها چون در حجم كمتري و توسط افراد محلی و نوعا براي مصارف شخصي و خانوادگي وارد مي شود بنابراين تحت پروسه کالاهای تجاري قرار نمي گیرند.
ما براي اينكه ضریب امنیت مسير كالاهاي سلامت در مناطق آزاد حفظ کنیم به پيشنهاد آقاي مهندس تركان قرار شد به عنوان پیشتاز در کل کشور، مقوله كالاهاي سلامت محور را از شمول کالاهای غیر ثبت منبع از ابتدای تیر ماه جاری جدا و ورود آنها را تحت این موضوع ممنوع نماییم.
این بخشنامه فقط مختص منطقه قشم است يا در مناطق ديگر هم باید اجرا شود؟
برداشت از اين بخشنامه ممانعت از ورود كالاهاي سلامت محور به مناطق آزاد نيست و ورود اين كالاها بصورت مسافری می بایست بر اساس قوانین جاری مناطق و دریافت مجوزهای مربوطه انجام شود ضمن اینکه تمامی مناطق در حال و آینده مشمول این بخشنامه هستند.
گرچه به نظر می رسد که سياست كلي نظام به اين سمت است كه كل اين مسيرهاي غير رسمي از كالاهاي سلامت معاف شوند و ما طبق نظر دبير محترم شورايعالي در اين موضوع پيشتاز شديم.
اين موضوع به گمرك هم اعلام شده است؟
رونوشت اين نامه به معاونت محترم اول ریاست جمهور، گمرک، سازمان غذا دارو و ستاد مبارزه با قاچاق كالا ارسال شده است. لذا تمام كالاهاي سلامت محور كه در حجم مسافری وارد مناطق آزاد خواهند شد حتما داراي مجوز و استانداردهاي لازم هستند. قدم مهم بعدي اين است كه بتوانيم براي كليه كالاهاي سلامت محوري كه از طريق اخذ مجوزهاي مورد نظر در مناطق آزاد توزیع خواهند شد برچسب اصالت سلامت مختص منطقه را برروي آنها الصاق کرده و مناطق را از وجود كليه كالاهاي غیر استاندارد و تقلبی پاک کنیم.
گفتگو: آمنه شهیدی