تعيين ضوابط ثبت و اعطاي تابعيت ايران به شناورها در مناطق آزاد

به گزارش بنا(bena) ، بر اساس اين مصوبه، شناورها صرف‌نظر از نوع ساخت، فعاليت، ظرفيت هاي ناخالص و همچنين شناورهاي در حال ساخت به استثناي شناورهايي که براي مقاصد نظامي به کار گرفته مي‌شوند، مي‌توانند در منطقه آزاد به ثبت برسند و از حقوق و مزاياي شناورهاي ثبت شده در سرزمين اصلي برخوردار خواهند بود.

منظور از شناور در اين مصوبه، وسيله‌اي است که براي حمل بار، مسافر يا هر دو يا ارائه خدمات دريايي، تحقيقاتي، آموزشي، تفريحي و صيادي در دريا استفاده مي‌شود.

متقاضيان ثبت شناور و کسب تابعيت جمهوري اسلامي ايران در منطقه آزاد بايد داراي يکي از شرايط زير باشند:

1ـ اشخاص حقيقي داراي تابعيت جمهوري اسلامي ايران.

2ـ اشخاص حقيقي که اقامتگاه دائم آنها جمهوري اسلامي ايران است.

3ـ اشخاص حقوقي که در سرزمين اصلي جمهوري اسلامي ايران به ثبت رسيده‌اند و در مناطق آزاد داراي شعبه يا نمايندگي هستند.

4ـ اشخاص حقوقي که در يکي از مناطق آزاد با ضوابط مربوط ثبت شده‌اند، بدون در نظر گرفتن ميزان مالکيت سهام شرکت يا سهم مالکيت نسبت به شناور براي مالکان اعم از ايراني و خارجي با توجه به شرايط مقرر در اين آيين‌نامه.

بر اساس اين مصوبه، ثبت شناور در منطقه آزاد منوط به احراز صلاحيت فني و ايمني آن بر اساس گواهينامه‌هاي صادر شده توسط سازمان بنادر و دريانوردي به عنوان مرجع ثبت شناورها در جمهوري اسلامي ايران يا يکي از مؤسسات رده‌بندي مورد تأييد آن است.

شناورهاي ثبت شده در منطقه آزاد بايد قوانين و مقررات و استانداردهاي ملي و همچنين مقررات بين‌المللي که جمهوري اسلامي ايران به آنها ملحق شده يا مطابق با عرف و اصول بين‌المللي است را رعايت کنند.

طبق مصوبه وزيران عضو شوراي هماهنگي مناطق آزاد تجاري ـ صنعتي و ويژه اقتصادي، ثبت شناورها در منطقه آزاد توسط مرکز ثبت شناور تحت مديريت سازمان بنادر و دريانوردي که در منطقه آزاد موضوع اين آيين‌نامه ايجاد مي‌شوند، انجام مي‌شود.

دفتري به نام دفتر ثبت شناور در اين مرکز تنظيم و نگهداري مي‌شود و تمام مشخصات ثبتي شناور، مالک يا مالکان و اجاره‌کنندگان کامل شناور حسب مورد بايد در دفتر ثبت شناور درج و اين اطلاعات در مرکز ثبت شناور نگهداري شود.

نمايندگان کنسولي جمهوري اسلامي ايران مي‌توانند با کسب اجازه از سازمان بنادر و دريانوردي و به استناد گواهينامه‌هاي فني و ايمني قانوني شناور که توسط اين سازمان يا يکي از مؤسسات رده‌بندي مورد تأييد آن صادر گرديده است، گواهينامه ثبت موقت براي شناورهايي که در مناطق آزاد موضوع اين آيين‌نامه به ثبت خواهند رسيد، صادر کنند. مدت اعتبار اين گواهينامه‌ها متناسب با مدت سفر شناور به يکي از بنادر سرزمين اصلي ايران يا منطقه آزاد مربوط به منظور ثبت دائم بوده و نبايد بيشتر از شش ماه باشد.

در ضمن هر شناور براي ثبت بايد توسط بازرس مجاز سازمان بنادر و دريانوردي، بازرسي و گزارش بازرسي به همراه مدارک مربوط به سازمان ارائه شود. همچنين اظهارنامه ثبت شناور بايد توسط مالک يا مالکان شناور يا نماينده قانوني آنان تکميل و به همراه ديگر مدارک لازم به سازمان ارائه شود.

مسئوليت صحت مندرجات فرم مذکور به عهده مالک بوده و بازرس مجاز سازمان بنادر و دريانوردي، اطلاعات ارائه شده را در بازرسي از شناور کنترل نموده و در صورت مشاهده موارد عدم انطباقف مراتب ب مالک اعلام خواهد شد تا نسبت به رفع نقص اقدام کند.

گواهينامه اندازه‌گيري ظرفيت شناور که توسط سازمان يا يکي از مؤسسات رده‌بندي مورد تأييد سازمان و مطابق با مقررات کنوانسيون بين‌المللي اندازه‌گيري ظرفيت شناورها صادر گرديده است، قبل از انجام مراحل ثبت بايد ارائه شود.

مدارک لازم براي ثبت شناور در منطقه آزاد به شرح زير مي‌باشد:

1ـ اصل و تصوير مدارک شناسايي مالک حقيقي (شناسنامه و کارت ملي)

2ـ يک نسخه اساسنامه شرکت و گواهي ثبت شرکت در سرزمين اصلي يا منطقه آزاد مربوط در مورد اشخاص حقوقي بر حسب مورد و روزنامه رسمي که آخرين تغييرات شرکت در آن درج شده است.

3ـ اصل سند خريد شناور. در صورتي که معامله در خارج کشور انجام شده است، سند خريد بايد به تأييد نزديکترين نمايندگي جمهوري اسلامي ايران به محل خريد رسيده و ترجمه رسمي آن نيز ارائه شود.

4ـ تصوير گواهينامه فني و ايمني قانوني شناور.

5ـ اصل فرمهاي اظهارنامه و تعيين نام شناور.

6ـ گزارش بازرسي و گواهي صادر شده توسط بازرس مجاز سازمان

7ـ اصل مدارک ابطال ثبت شناور و ارائه تأييديه نزديکترين نمايندگي رسمي جمهوري اسلامي ايران به کشور صاحب پرچم اوليه و ترجمه رسمي آن در رابطه با شناورهايي که قبلاً در کشور ديگري به ثبت رسيده‌اند.

8ـ اصل گواهي ساخت شناور. در صورتي که شناور در خارج از کشور ساخته شده باشد، گواهينامه مذکور بايد به تأييد نزديکترين نمايندگي رسمي جمهوري اسلامي ايران رسيده و ترجمه رسمي آن نيز ارائه شود.

9ـ گواهي کتبي سازمان منطقه آزاد مربوط مبني بر بلامانع بودن ثبت شناور در منطقه حسب مورد.

شناوري که مطابق با اين آيين‌نامه در منطقه آزاد به ثبت مي‌رسد، مجاز به برافراشتن پرچم جمهوري اسلامي ايران بوده و علاوه بر حقوق متعلق به شناورهاي ايراني از امتيازات و تسهيلات قانوني منطقه آزاد نيز بهره‌مند خواهد بود.

هر گونه تغيير اساسي يا تعميراتي نسبت به شناور ثبت شده در منطقه آزاد که با مشخصات و مختصات مندرج در گواهينامه‌هاي فني و ايمني قانوني آن شناور مطابق نباشد، بايد علاوه بر موسه رده بندي مربوط به اطلاع مرکز ثبت نيز رسيده و بازرس سازمان بنادر و دريانوردي نيز بايد علاوه بر بازرسي هاي موسسه رده بندي مربوط نسبت به تغييرات يا تعميرات مطابق با استاندارد‌هاي ملي و بين‌المللي نظارت داشته و مراتب را تاييد نمايد و گواهينامه‌هاي مربوط در صورت لزوم و تاييد تغييرات اصلاح شود.

بر اساس اين مصوبه، معاملات،‌نقل و انتقال ،‌احکام صادر شده قضايي و تغييرات اساسي شناور بايد در دفتر ثبت شناور درج شود.

طبق اين تصويب‌نامه، ثبت شناور‌هاي اجاره کامل در منطقه آزاد مشروط به آن که حداقل مدت اجاره دو سال کامل و حداکثر سن شناور ده سال باشد مجاز است.

ضمنا مدارک لازم براي ثبت شناور به صورت اجاره کامل در منطقه آزاد به شرح زير تعيين شده است:

1-قرارداد اجاره شناور و رضايت کتبي مالک يا مالکان يا نماينده قانوني آنان مبني بر اجازه ثبت شناور به صورت اجاره کامل که به تاييد نزديکترين نمايندگي جمهوري اسلامي ايران به کشور محل قرار داد رسيده باشد به انضمام ترجمه رسمي آنها

2-اصل و تصوير مدارک شناسايي اجاره کننده شناور ( شناسنامه و کارت ملي )

3-يک نسخه از اساسنامه شرکت و گواهي ثبت شرکت‌ها در منطقه آزاد مربوط مبني بر اينکه مرکز اصلي فعاليت شرکت در منطقه آازد مربوط مي باشد ( براي اجاره کننده داراي شخصيت حقوقي )

4- تصوير گواهينامه‌هاي فني و ايمني معتبر شناور

5-گزارش بازرسي و گواهي صادر شده توسط بازرس مجاز سازمان بنادر و دريانوردي يا موسسه رده بندي مورد تاييد سازمان

6-گواهي تعليق ثبت شناور در کشور اصلي ثبت

در مدت ثبت شناور به صورت اجاره کامل در منطقه آزاد،‌مسئوليت انجام اقدامات اداري موارد فني و ايمني و امور اجتماعي شناور به عهده کشور جمهوري اسلامي ايران مي باشد و امور مربوط به مالکيت ،‌رهن و ساير معاملات و نقل و انتقال شناور به عهده کشور صاحب پرچم اصلي خواهد بود و لازم است کشور صاحب پرچم اصلي و مستاجر شناور ،‌سازمان يا مرکز ثبت شناور را در خصوص امور مذکور مطلع کند .همچنين شناور ثبت شده به صورت اجاره کامل در منطقه آزاد، مجاز بر افزاشتن پرچم جمهوري اسلامي ايران است.

براساس اين مصوبه، شناور‌هاي ثبت شده در منطقه آزاد مي توانند مطابق با مفاد اين آيين نامه براي مدت معين در کشوري ديگر به صورت اجاره کامل ثبت شوند.

کشور ثبت کننده شناور به صورت اجاره کامل مطابق با قوانين ملي خود مجاز به ثبت شناور به صورت اجاره کامل بوده و توافق لازم بين پرچم دوم و پرچم اصلي صورت پذيرد. شناور در مدت ثبت به صورت اجاره کامل بايد مفاد کنوانسيون‌هايي را که جمهوري اسلامي ايران به آنها ملحق گرديده است علاوه بر مقررات پرچم دوم رعايت نمايد. در مدت ثبت شناور به صورت اجاره کامل ،‌ثبت شناور مورد نظر در منطقه آزاد به حالت تعليق در خواهد آمد.

در مدت ثبت شناور به صورت اجاره کامل در کشور ثالث، امور مربوط به مالکيت ،‌رهن و ساير معاملات و نقل و انتقال شناور به عهده کشور صاحب پرچم اصلي خواهد بود .

مدارک لازم براي تعليق ثبت شناور به صورت اجاره کامل در خارج از کشور به شرح زير است:

1-مدارک شناسايي اجاره کننده

2-اصل و تصوير قرارداد اجاره کامل که متضمن مدت اجاره بيش از دو سال باشد در صورتي که قرارداد در خارج از کشور تنظيم و امضا شده است بايد به تاييد نزديکترين نمايندگي جمهوري اسلامي ايران رسيده و ترجمه رسمي آن نيز ارائه شود .

3-اصل گواهي ثبت شناور در منطقه آزاد

4-تاييديه مقام مجاز کشور ثبت دوم مبني بر پذيرش ثبت اجاره کامل

5-تقاضاي کتبي مالک يا مالکان يا نماينده قانوني آنان مبني بر تعليق ثبت اصلي و ثبت به صورت اجاره کامل در کشور ثالث

تمديد گواهينامه ثبت اجاره کامل پس از دريافت تقاضاي مالک و در صورت تاييد مرکز ثبت امکان پذير خواهد بود . در خواست ها و اقدامات لازم مطابق با اين آيين نامه بايد توسط نماينده قانوني ايراني اجاره کننده انجام شود .

بر اساس اين مصوبه، ثبت انتقال و معاملات و اقاله راجع به عين شناور‌هاي مشمول اين آيين نامه در داخل کشور الزامي است و فقط به وسيله دفاتر اسناد رسمي که از طرف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در منطقه آزاد مربوط اجازه مخصوص داشته باشندانجام مي شود و در دفتر ثبت شناور‌ها و گواهينامه ثبت و تابعيت شناور درج خواهد شد.پ

در صورتي که معاملات مربوطه در خارج از کشور انجام شود انجام معامله طبق مقررات کشور محل وقوع آن بايد توسط نزديکترين نماينده رسمي جمهوري اسلامي ايران به محل معامله گواهي شده و مراتب ظرف پانزده روز پس از انجام معامله به مرکز ثبت اعلام شود.

فروش يا هر گونه معامله نسبت به تمام يا قسمتي از شناور ثبت شده درمنطقه آزاد اعم از اينکه اين انتقادي ارادي يا قهري باشد تغييري در تابعيت شنور ايجاد نمي کند،‌مشروط بر اينکه مالک جديد مشمول ماده 3 اين مصوبه (شرايط متقاضيان ثبت شناور) باشد .

هر گونه قرار يا آراي لازم الاجرا صادر شده از مراجع ذيصلاح قضايي و ثبتي که در حقوق عيني شناور تغيير دهد ( به استثناي حقوق ممتاز) بايد در دفتر ثبت شناور و گواهينامه ثبت و تابعيت آن درج شود.

مالک شناور ايراني که شناور خود را در ايران يا خارج از کشور به رهن گذاشته است نمي تواند قبل از فک رهن يا بدون اجازه مرتهن يا بدون تامين حق مرتهن شناور خود را بفروشد.

در صورت فروش شناور يا انتقال مالکيت شناور مرجع ثبت شناور در منطقه بايد انجام معامله را يک نوبت در روزنامه رسمي کشور و يکي از روزنامه‌هاي کثير الانتشار منطقه آزاد مربوط آگهي نمايد .هزينه آگهي توسط مرجع ثبت شناور در منطقه آزاد و در هنگام انجام معامله و معرفي به دفتر اسناد رسمي دريافت مي شود .

گواهينامه ثبت و تابعيت شناور در منطقه آزاد گواهينامه‌اي است که توسط سازمان بنادر و دريانوردي در سه نسخه تنظيم و صادر مي شود. مدت اعتبار گواهينامه ثبت و تابعيت حداکثر پنج سال خواهد بود و در پايان هر سال بايد تمديد و در انقضاي مدت اعتبار در صورت در خواست تجديد شود.

گواهينامه ثبت و تابعيت همواره بايد بر روي شناور نگهداري شود. در صورت مفقود شدن يا به هر دليل قابل استفاده نبودن گواهينامه ثبت و تابعيت شناور مالک يا نماينده وي يا اجاره کننده شناور به صورت اجاره کامل بر حسب مورد بايد فوراً مراتب را به مرکز ثبت اعلام و ضمن ادار توضيحات دراين خصوص و ضميمه نمودن مدارک مويد اين موضوع تقاضاي صدور المثناي گواهينامه ثبت و تابعيت شناور را نمايد سازمان پس از بررسي و تاييد موضوع نسبت به صدور المثناي گواهينامه ثبت و تابعيت شناور اقدام و مراتب را در دفتر ثبت شناور منطقه آزاد درج مي نمايد.

در صورت مفقود شدن گواهينامه ثبت و تابعيت شناوري که در خارج از قلمرو ايران قرار دارد، با درخواست مالک شناور يا نماينده قانوني او، نماينده کنسولي ايران در محل پس از کسب اجازه از سازمان، گواهينامه ثبت موقت براي شناور صادر مي‌نمايد.

مهلت اعتبار اين گواهينامه حداکثر تا زمان ورود به نخستين بندر ايراني يا شش ماه هر يک زودتر به وقوع پيوندد، خواهد بود. گواهينامه ثبت اجاره کامل شناور با اعتبار دو سال در سه نسخه و قابل تمديد در طول دوره اجاره کامل مشروط به ارائه مدارک لازم صادر خواهد شد.

در موارد زير ثبت شناور باطل و تابعيت آن سلب مي‌شود:

1-در صورتي که شرايط تحصيل تابعيت ايران مطابق با اين آيين نامه از بين رفته باشد

2-در صورتي که شناور مفقود شده يا در نتيجه عمليات خصمانه يا دزدي دريايي تصرف شده باشد

3-در صورتي که شناور متلاشي، غير قابل استفاده يا به تشخيص سازمان بنادر و دريانوردي، صلاحيت فني و ايمني آن براي تردد ايمن از بين رفته باشد.

در صورت تحقق موارد فوق، مراتب بايد ظرف سي روز به مرکز ثبت شناور اطلاع داده شود و گواهينامه ثبت و تابعيت شناور مربوط تسليم شود.

مدارک لازم براي ابطال ثبت و سلب تابعيت شناور به شرح زير مي‌باشد:

1-اصل مدرک فروش شناور در صورتي که به اتباع بيگانه فروخته شود. در صورتي که معامله در خارج از کشور انجام شود، مراتب بايد به تاييد نزديکترين نماينده رسمي جمهوري اسلامي ايران به محل وقوع معامله رسيده واصل ترجمه رسمي آن نيز ارائه شود.

2-تقاضاي مالک يا نماينده قانوني مالک مبني بر ابطال ثبت و تابعيت شناور در ساير موارد

گواهي ابطال ثبت شناور توسط مرجع ثبت در منطقه آزاد مربوط به عمل خواهد آمد، مشروط بر اينکه شناور در رهن نبوده يا اشخاص ثالث ادعايي نسبت به عين يا منافع شناور نداشته باشند يا سوابق شناور مورد نظر نيز موارد فوق را تاييد ننمايد، در غير اين صورت ابطال ثبت با تقاضاي سامزان از دادگاه ذيصلاح به عمل خواهد آمد.

پس از دريافت تقاضاي ابطال ثبت و بررسي مدارک مربوط توسط سازمان يا مرکز ثبت شناور مربوط و احراز شرايط صدور گواهي ابطال ثبت و سلب تابعيت توسط سازمان يا مرکز مربوط، گواهينامه ابطال ثبت و سلب تابعيت تنظيم و به متقاضي تحويل مي‌شود. تجديد ثبت شناور ابطال شده،‌مستلزم طي تشريفات قانوني مندرج در اين آيين نامه خواهد بود.

هزينه ثبت اوليه و تجديد ثبت شناور و ساير خدماتي که براي صدور گواهينامه ثبت و تابعيت شناور بايد به سازمان پرداخت شود ، بدين شرح تعيين شده است: هزينه ثبت، تجديد ثبت، تغيير پرچم 10ميليون ريال، ثبت نقل و انتقال و معاملات 3ميليون ريال، صدور گواهينامه المثني يک ميليون ريال، انجام بازرسي جهت تاييد فرم اظهار نامه ثبت 6ميليون ريال، تغيير پارامترهاي گواهينامه ثبت 5ميليون ريال، ثبت شناور به صورت اجاره کامل 10ميليون ريال، تمديد ثبت به صورت اجاره کامل 3ميليون ريال و ابطال ثبت 5ميليون ريال.

اين تصويب نامه پس از تاييد از سوي رئيس جمهور، در تاريخ 27/12/1388 از سوي محمدرضا رحيمي معاون اول رئيس جمهور به دستگاه هاي اجرايي ابلاغ شده است.