اقتصاد گردشگری به سهم گردشگری برای کسب در آمد، اشتغال و صادرات اشاره دارد. میزان این سهم به طور میانگین در تولید ناخالص داخلی (GPD )کشورها 10 درصد، اشتغال زایی از هر 11 شغل یک شغل و در آمدهای صادراتی حاصل از بازدید های بین الملی و مبادله کالاهای گردشگری حدود 11 درصد از کل صادرات جهانی است.
گردشگری از نظر اقتصادی برای کشورهای در حال توسعه و کشورهایی که صنایع معدودی دارند بسیار جذاب بوده و سهم آن را در GPD این کشورها به 50 درصد می رساند.
با توجه به اهمیت این موضوع اگر منافع گردشگری در سطح جوامع و مناطق یک کشور به درستی توزیع شود می تواند سطح زندگی مردم را بهبود بخشیده و به همین دلیل است که گفته می شود توسعه گردشگری عامل موثری در مقابله با فقر بوده و موجب افزایش درآمد گروه های مختلف اجتماعی، کاهش بیکاری و رونق اقتصادی و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی می شود. اهمیت این مسئله از این جهت قابل توجه است که بهبود معیشت مردم از اولویت های دولت تدبیر و امید است، و لازمه یکی از راه های آن این است که جاذبه گردشگری در کشور بیش از پیش ارتقاء یافته و کوشش کرد تا جاذبه های تاریخی، باستانی و طبیعی ایران که از عمده جاذبه های صنعت گردشگری اند هر کدام بتوانند معیارهای اقتصادی مناسبی برای ورود گردشگر به کشور را طراحی کرده و در آمد حاصل از ورود گردشگر به ایران را افزایش دهد.
در آمدهای حاصل از گردشگری در واقع نوعی صادرات نامرئی و پنهان است و نشان از آن دارد که از نظر اقتصادی می تواند جریان سرمایه ها، در آمدها و هزینه ها را در توازن حساب های دولت ها به گردش در آورده و انباشت سرمایه ها و سرمایه گذاری ها را به تحرک وا داشته و از راه عملیات جاری و روی کالاها و خدمات یا در عملیات مربوط به توازن سرمایه ها فرصت های بزرگی را نصیب اقتصاد کشور ها کند رونق اقتصادی گردشگری به واقع کلید واژه ی جذب سرمایه گذاری های داخلی و خارجی در کشورها هستند و به طور قطع می توان گفت که با انجام تمهیدات برای ورود گردشگر خارجی و توجه به زیر ساخت های حداقلی برای آن، سرمایه گذاران خارجی علاقمند خواهند شد تا زمینه های بکر اقتصاد ایران را در بازدید های خود برای سرمایه گذاری پیدا کرده و در آن سرمایه گذاری کنند
گرچه تاثیر گردشگری در مقیاس بین المللی به مراتب بیشتر از تاثیر آن در مقیاس داخلی است، ولی مهمترین اثر گردشگری در سطح بین المللی حاصل می شود که توزیع دوباره ثروت، توریسم پول و جمعیت را از طریق جاذبه های مراکز متمرکز و ثقل صنعتی به سوی نقاط طبیعی پر جاذبه کشانده و به رونق برساند، و این همان صادرات نامرئی محصولات و خدمات است.
آنچه در رابطه بین گردشگری و اقتصاد حائز اهمیت است استفاده از تمام خدمات و یا جزیی از آن وسایل و پدیده های اند که وابسته به این صنعت بوده و در آن مورد استفاده قرار می گیرند. اقتصاد گردشگری در ایران به رغم جاذبه های فراوان خود می تواند زمینه ساز توسعه اقتصادی کشور باشند توسعه ای که از منظر بین المللی باعث جذب سرمایه گذار و فعالان اقتصادی شده و ظرفیت های بالقوه اقتصاد ایران را به فعل برساند.
دکتر عبدالرسول خلیلی
کارشناس ارشد روابط بین الملل