ايران با توجه به موقعيت هاي خاص جغرافيايي و دسترسي دو سويهاش به دريا از مزيتي نسبي در توسعهی گردشگري ساحلی و دريايي برخوردار است. اما گام اول در این رونقبخشی ایمن سازی سفرهای مرتبط با این بخش هااست.
آشنایی با گردشگری دریایی و گردشگری ساحلی
به مجموعه فعاليتهاي تفريحي و سرگرمي که در محيطهاي دريايي دور از ساحل توسط گردشگران انجام ميشود گردشگري دريايي و چنانچه این فعالیتها در محیط ساحلها انجام پذیرد، ذیل گردشگری ساحلی دسته بندی میشوند. هرچند گردشگري دریایی از نظر ماهيت با گردشگري ساحلي متفاوت است اما به دلیل وجه مشترک هر دوی آنها یعنی ارتباط با دریا، شباهتهايي نیز میان آنها وجود دارد.
نوع فعاليتهاي تفريحي در گردشگري دريايي بيشتر در آبهاي عميق و دور از خشکي انجام ميشود که به تجهيزات و امکانات و آموزشهاي ويژهاي نياز دارد و با خطرات ويژهاي نيز همراه است. برای مثال غواصي، سفرهاي تفريحي، اسکي روي آب، جتاسکي، آکواريم دريايي و ماهيگيري در آبهاي عميق از مهمترين جذابيتهاي گردشگري دريايياند.
ظرفیتهای گردشگریهای دریایی و ساحلی در ایران
امروزه در اغلب کشورهای دنیا که بهرهای از سواحل دریایی دارند توجه به تورهای دریایی؛ حمل نقل دریایی، ورزشها و تفریحات آبی و سایر سرگرمیهای مرتبط با ساحل و فراساحل در صدر برنامههای گردشگری قرار دارد. سواحل ایران نیز هر ساله تعداد بسیاری از هموطنانمان را با جاذبههای فراوانش به سمت خود جلب میکند.
کشور ما با توجه به موقعيتهاي خاص جغرافيايي و دسترسي دو سويهاش به دريا از مزيتي نسبي در توسعهی گردشگري دريايي برخوردار است. درياي خزر در شمال ايران و مجاورت با سه استان شمالي گيلان، مازندران و گلستان موقعيت مناسبي را براي دسترسي به دريا فراهم کرده است و هر سال در فصل گرم سال ميليونها مسافر از شهرهاي مختلف به اين مناطق سفر ميکنند. اما آنچه در اين منطقه بيشتر مورد توجه است گردشگري ساحلي است.
این دریاچه به عنوان بزرگترين درياچه جهان از مهمترين ظرفيتهاي ايران در حوزهی گردشگری به شمار ميرود. برای مثال بندر انزلي مهمترين بندر درياي خزر و به دليل همجواري با ساير بنادر ساحلي و دسترسي آن به بنادر اروپايي از موقعيت اقتصادي کمنظيري برخوردار است. مناطقی همچون تالاب انزلي و شبهجزيره ميانکاله که از نظر زیستمحیطی از جمله جاذبههای کمنظیر در سطح جهان شناخته شدهاند. جاذبههاي فراوان تفريحي، توريستي، تاريخي، آب و هواي مناسب و نزديکي به چند فرودگاه بينالمللي، دسترسي به امکانات حمل و نقل دريايي، زميني و هوايي موجب تبديل اين منطقه به منطقه آزاد شده است.
لازم به ذکر است در منطقهی شمال ایران، درياچهی اروميه به عنوان بزرگترين درياچهی داخلي ايران پس از مرداب انزلي یکی از زيستگاههای طبيعي جانوران نادر در سطح جهان به شمار ميرود.
سواحل خليجفارس نیز با قرار گرفتن در منطقهی حارهاي و گرم کره زمين و همجواري با 4 استان بوشهر، خوزستان، هرمزگان و سيستان و بلوچستان يکي از زيباترين پديدههاي دريايي جهان را دارا ست.
وجود جزاير زيبا و زيستگاههای بسیاری از پرندگان مهاجر، گونههاي دريايي منحصر به فرد و مرجانهاي دريايي پتانسيل بسيار بالايي براي گردشگري دريايي دارد، اما بهرغم اين ظرفیتهای پنهان و آشکار، تنها در منطقهی محدودي از جزيرهی کيش فعالیتهای مرتبط با گردشگری دریایی و ساحلی رونق دارد.
جزيره قشم 5/2 برابر بزرگتر از سنگاپور و بحرين است و به عنوان بهشت مرجانهاي دريايي شناخته ميشود. اين جزيره از گذشتههاي دور همواره مرکز تجاري و کشتيراني بسيار پر رونقي بوده است. از سال 2000 ميلادي قشم به عنوان يک جزيره آزاد تجاري شناخته شد و به گفته مسئولان اين جزيره توانايي پذيرش 5/1 ميليون مسافر در ايام تعطيلات را دارد.
جنگلهاي وسيع دريايي حرا از زيباترين جاذبههاي توريستي اين جزيره به شمار ميآيند و سالانه هزاران پرنده از جهان و پرندگان بومي ايران به اين جزيره مهاجرت ميکنند.
چابهار نيز در منتهياليه جنوب شرق ايران در کنار درياي عمان و اقيانوس هند واقع شده است و از زيباييهاي آن ميتوان به تپههاي گلفشان تالاب ليپار، درختان انجير معابد، جنگلهاي حرا، قلعه تاريخي تين، کوههاي مينياتوري و تپههاي مريخي اشاره کرد.
ساير جزاير جنوبي ايران نيز داراي جاذبههاي توريستي فراواناند. جزيره مينو در ميان اروند با درختان در هم پيچيده و نيزارهاي بلند زيستگاه انواع پرندگان و آبزيان است و قابليت تبديل شدن به جزيرهاي ويژه براي گردشگران را دارا ست.
گام اول ایمن سازی سواحل و سفرهای دریایی
اما در این میان یک نکته نیز نبایستی مورد غفت قرار گیرد. ﺑﺪون ﺷﮏ «ایمنی» گردشگران در ساحلها و در طی ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ و ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ مسافران ﯾﮑﯽ از ارﮐﺎن گردشگری ﻣﻮﻓﻖ در دﻧﯿﺎی ﻣﺪرن اﺳﺖ.
در ﻋﯿﻦﺣﺎل ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﯾﺎد ﺷﺪه ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ ﺧﻄﺮاﺗﯽ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺻﻮرتﻋﺪم ﮐﻨﺘﺮل ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺴﺎرات اﻗﺘﺼﺎدی و اﻧﺴﺎنی قابل ﺗﻮﺟﻬﯽ بیانجامد. در ایران پنج هزار و 400 کیلومتر نوارساحلی وجود دارد که 2 هزار و 237 کیلومتر آن در استان هرمزگان است. استانی که مسئولیت جابجایی 98 درصد از سفرهای دریایی کشور را برعهده دارد و از آن بعنوان مرکز سفرهای دریایی ایران یاد میشود. همانگونه که گفته شد با وجود 14 جزیره بکر و زیبا، جاذبههای طبیعی و امکانات تجاری و گردشگری این جزایر سبب شده است غیر از جابجایی روزانه هزاران نفر از مرکز استان به این مناطق و تردد میلیونها مسافر در سال، وجود حمل و نقلی ایمن در اولویت مسئولان ذیربط قرارگیرد.
منبع: تین نیوز