سوارکاری ، گران و جذاب

میترا یزدچی -سوارکاری از ورزش‌هایی است که در چند دهه اخیر مورد توجه خاصی قرار گرفته‌ با این وجود سابقه‌ای طولانی داشته‌ و می‌توان آن را از کهن‌ترین ورزش‌ها به‌شمار آورد. این ورزش امروزه نه تنها به عنوان یک رقابت سالم و مفید، بلکه به عنوان سرگرمی و به منظور گذراندن اوقات فراقت مورد توجه قرار گرفته‌است و با این که نسبت به بسیاری از ورزش‌ها پرهزینه به نظر می‌رسد، هر ساله تعداد بیشتری طرفدار را به سوی خود جلب می‌کند.

به استناد آمار منتشر شده از سوي دولت امارات يكي از جذابيت‌هاي توريسم در اين كشور مجموعه مسابقات سواركاري، جشنواره‌ها و نمايشگاه‌هاي صنعت اسب و صنايع وابسته به آن است.

هر ساله تعداد زيادي از مسابقات جهاني در زمينه‌هاي سواركاري در كشور امارات برگزار مي‌شود و جمعيت بسياري از نقاط مختلف جهان براي حضور در اين مسابقات يا استفاده از محيط مسابقات به اين كشور وارد مي‌شوند و اين جذابيت جهاني به يكي از نقاط قوت صنعت توريسم امارات تبديل شده است.

هم اكنون يكي از فعاليت‌هاي سرمايه‌داران اماراتي به خصوص شيوخ بزرگ و حكام شيخ‌نشينان ساخت فضاهاي تفريحي، اقامتي و حتي شهرك‌هاي مخصوص براي دوستداران اسب و اشاعه صنعت توريسم در اين زمينه است.

شهرك اسكيپ (Escap) در شهر عجمان نمونه‌اي از اين شهرك‌ها است كه توسط خانواده حاكم عجمان ساخته شده است و علاوه بر فضاي مسكوني متفاوت، سوئيت‌هايي با معماري كمياب، داراي محوطه‌اي زيبا با امكانات رفاهي بالا است.


شهرك اسكيپ براي اسب‌دوستان طراحي شده است و علاوه بر وجود مانژهاي گوناگون در جاي جاي آن، امكان استفاده از اسب در تمامي محيط شهرك فراهم است.

Escap نام اسبي از نژاد عرب و متعلق به خانواده حاكم عجمان است كه قهرماني‌ها و افتخارات بسياري را براي مركز پرفروش اسب بين‌المللي عجمان كسب کرده و هم‌اكنون نيز براي اصلاح نژاد در اين باشگاه حضور دارد.

بيمارستان اسب شارجه، بيمارستان اسب عربستان و بيمارستان اسب فرانسه جزو بزرگ‌ترين و مجهزترين مراكز درماني و تخصصي حيوانات در جهان به شمار مي‌روند.

در تركيه حدود 80 هزار فرصت شغلي در رابطه با صنعت اسب ايجاد شده است. درآمد سالانه چابكسواران در تركيه 500هزار دلار آمريكا است. البته اين مبلغ در مقابل سواركاران بين‌المللي مبلغ ناچيزي است. كمترين مبلغ چابكسواران فرانسوي براي سوارشدن بر اسب در يك مسابقه 7هزار و 500دلار آمريكا است.

در کشور ما نیز چند سالی است که به این صنعت و همچنین ورزش سوارکاری بها داده شده و مسئولین نگاه مثبتی به این ورزش گران دارند که موجب خرسندی است.

به طور كلي مسابقات سواركاري در كشور به مسابقات كورس، پرش، درسـاژ، چوگان، زيبايي اسب و راهـپيمـايـي (استقامت) تقسيم مي شود.

برخي از اين مسابقات، اسب هاي مخصوص خود را دارا هستند و در برخي ديگر نيز هر اسبي مي تواند شركت كند. به عنوان مثال يك اسب كورس مي تواند در مسابقه زيبايي شركت داده شود اما ممكن است اسبي كه در مسابقه زيبايي شركت داده مي شود اسب مسابقه نباشد.

حداقل قيمت اسب هاي مسابقه حدود دو، سه ميليون تومان است و اسب هايي كه زير اين قيمت خريد و فروش مي شوند، براي شركت در مسابقه مـنـاسب نبوده و كارآيي ديگري دارند.در گذشته و دوران قبل از انقلاب گران ترين اسب ها، اسب هاي كورس بودند اما هم اكنون اسب هاي پرش جايگاه نخست قيمت را از آن خود كرده اند. البته نمي توان براي اين اسب ، سقف قيمتي تعيين كرد چراکه هر اسب بسته به نژاد، اصالت و ويژگي هاي فردي، قيمت خاص خود را دارد. به عنوان مثال سه، چهار سال پيش يكي از تجار ايراني براي چهار راس اسب رقمي حدود 5/2 ميليارد تومان هزينه كرد. در همان زمان در آمريكا اسبي با قيمت 850 هزار دلار (بيش از 790 ميليون تومان) به فروش رسيد.

لوازم جانبی سوارکاری نیز قیمت های متفاوتی دارند. به عنوان مثال كلاه مخصوص سواركاري ايراني قيمتي حدود 500ر8 تومان دارد در حالي كه نوع خارجي آن با قيمت هايي از 30 تا 400 هزار تومان خريد و فروش مي شود.

همچنين چكمه هاي ايراني قـيمتـي حـدود 500ر3 تا 000ر5 هزارتومان است در حالي كه انواع خارجي آن با قيمت هايي از 50 تا 300 هزارتومان به فروش مي رسد. قيمت چكمه هاي چرم نيز به حدود دو ميليون تومان نيز مي رسد.

انواع شلوار سواركاري ايراني با قيمت 17 تا 20 هزار تومان فروخته مي شود در حالي كه قيمت نوع خارجي آن از 30 هزار تومان شروع شده و به 400 هزارتومان مي رسد.

هـمچنيـن قيمـت عينـك هاي مخصوص سواركاري از سه هزار تومان در انواع چيني شروع شده و در نمونه هاي مرغوب و با كيفيت اروپايي به 150 هزارتومان مي رسد.

قيمت يك ست كامل زين ايراني نيز بين 150 تا 300 هزار تومان است در حالي كه نوع خارجي آن قيمتي از 300 هزار تا چهار ميليون تومان دارد.

هم اكنون نرخ وروديه اسب به پانسيون و اصطبل با توجه به قيمت اسب ها از 300 هزارتومان تا يك ميليون و 500 هزار تومان متفاوت است.

هزينه برگزاري هر جلسه آموزش سوارکاری ( 45 دقيقه) در مراكز دولتي بين 10 تا 12 هزار تومان و در مراكز خصوصي تا حدود 15 هزارتومان است و كساني نيز هستند كه براي برگزاري يك جلسه آموزشي 45 دقيقه اي مبالغي تا سقف 100 دلار را نيز هزينه مي كنند.

بر همین اساس، گفتگویی را با امیر کلانتری، مربی آموزش سوارکاری، در رابطه با این بازار پر تلاطم اسب انجام دادیم. آنچه در پی می آید حاصل این گفتگو است.

در ابتدا مختصری از سوابق شغلی خودتان بفرمایید؟

سوارکاری را زیر نظر استاد رضا قدیری ، آموزش دیده ام و از سن 6 سالگی سوارکاری می کنم. از 12 سالگی در مسابقات پرش با اسب شرکت می کردم و در همان سال اول به عضویت تیم الف نوجوانان درآمدم و مقام اول تیمی را بدست آوردم. در سال 67 نفر سوم کشور در رده جوانان شدم . در سال 77 مقام سوم قهرمانی کشور در رده بزرگسالان ، سال 81 مقام سوم کشور ، در سال 83 مقام قهرمانی و در سال 84 نایب قهرمانی را در سطح کشوری را کسب کردم.

در سطح بین المللی نیز همواره حضوری فعال داشتم و در تمام جام ها از جمله FEIجام مقام اول و دوم را کسب کردم.

در سال 2002 نیز عضو تیم ملی ایران در المپیک آسیایی بوسان بودم و 2 سال پیاپی در این مسابقات شرکت کردم.


چه شد که وارد حوزه آموزش سوارکاری شدید؟

با توجه به اینکه زیرنظر اساتید مختلف آموزش دیده و در میادین مختلف خودم را نشان دادم از این رو تصمیم گرفتم که تجربیات خودم را از طریق آموزش به افراد مستعد منتقل کنم و خوشحالم از اینکه توانستم افرادی مانند فیروزه کشفی ، سحر رضایی ، نازنین نظری ، آرزو صابر ، فرشاد بهشتی ، کوروش عطایی ، آریانا روان بخش ، آرش فهیمی سوارکارانی هستند که در حال حاضر عنوان کشوری دارند با این آموزه ها به جامعه ورزشی کشور تحویل دهم.

آیا شما در انتخاب اسب روی نژاد خاصی تاکید دارید؟

البته تاکیدی در رابطه با سوارکاری با نژادی خاص معمولا وجود ندارد مگر در سطوح بالا و قهرمانی ولی ما برای آموزش سوارکاران نونهال و نوجوان ، اسب ترکمن ، برای رده های بالاتر نژادهای اروپایی مانند هولشتاین ، وستفالین ،Kwpn،الدن بورگر را پیشنهاد می دهیم.

در ایران چند نوع نژاد اصیل اسب داریم؟

نژاد اسب مختلفی در ایرن وجود دارند از جمله قره باغ ، ترکمن ، یموت و چناران ، کاسپین ، عرب خوزستان در تیره های مختلف ازجمله دره شوری و کرد

با توجه به اینکه اسب کاسپین ( خزر ) یکی از نژاد های منحصر به فرد است و جثه کوچکی دارد . شما برای آموزش مبتدیان از این اسب استفاده می کنید؟

نه متاسفانه ولی قطعا برای آموزش نونهالان این اسب بهترین است.

آیا به مسابقات سوارکاری هم علاقمندید؟

البته ، اگر علاقمند نبودن 31 سال از عمرم را به این کار اختصاص نمی دادم.

در حال حاضر چه مسابقاتی در این حوزه در کشور ما برگزار می شود؟

چوگان ، کوری ، پرش و درساژ

با توجه به قدمت برخی از مسابقات سوارکاری در ایران چوگان در حال حاضر کدام یک از این مسابقات هنوز زنده هستند و برگزار می شوند؟

چوگان

چه موفقیت هایی در این حوزه کسب کرده اید؟

با توجه به اینکه رشته من پرش با اسب است ، طبیعا در این مسابقات توفیقاتی نداشته ام.

به نظر شما رمز موفقیت در ورزش سوارکاری چیست؟

آموزش صحیح اصول سوارکاری زیر نظر یک استاد مجرب می تواند بهترین و اساسی ترین نکته در موفقیت برای علاقمندان این رشته باشد.

آیا آموزش این ورزش در تمام سنین ( زن و مرد ) امکان پذیر است؟

بله

آیا سوارکاران ما به رقابت های بین المللی هم دعوت می شوند؟

البته ، سوارکاران خوبی در رده بزرگسالان فعالیت دارند ولی با توجه به ممنوعیت خروج اسب از کشور و ضوابط قرنطینه ، به آنها اجازه حضور در عرصه بین المللی را نمی دهد.

مهم ترین مسابقات سوارکاری دنیا کدامند؟

سالانه جام های مختلفی در دنیا و به عناوین مختلف زیر نظر FEI برگزار میشوند .

آیا سوارکاری ورزش گران و مخصوص افراد ثروتمند است؟

البته چراکه هزینه نگهداری و تهیه علوفه برای اسب بسیار گران است و از طرف دولت نیز هیچ گونه حمایتی حتی پرداخت سوبسید از باشگاه های سوارکاری نمی شود.از این رو تمام هزینه ها بر عهده صاحب اسب است.

در چه کشورهایی رقابت های سوارکاری ارزش افزوده بالایی برای آنها با خود به همراه دارد و در واقع یک تجارت محسوب می شود؟

کشورهای زیادی در این رابطه فعالیت دارند ولی هنگ کنگ ، امارات متحده عربی ، انگلستان ، فرانسه ، استرالیا ، آلمان و هلنددر صدر آنها قرار دارند.

برای آموزش کامل این رشته حداقل چقدر هزینه لازم است ؟( به تفکیک قیمت کلاس ، اسب ، وسایل و...)

وسایل سوارکاری حداقل 80 هزار تومان و هر 10 جلسه آموزش ( اسب و مربی ) 150 هزار تومان است.

آیا در حال حاضر زمین هایی برای سوارکاری شخصی هم در کشور داریم؟

بله ، در سراسر کشور باشگاه های سوارکاری خصوصی زیادی وجود دارد.

آیا آموزش سوارکاری مستلزم تمرین است و در صورت استمرار فراموش می شود؟تمرینات این ورزش برای رده های مختلف باید چقدر باشد؟

در هرکاری تمرین مقدمه پیشرفت است و سوارکاری نیز از این قانون مستثنی نیست .برای سوارکاری تفریحی حداقل باید 10 جلسه آموزش دیده شود و پس از آن به نسبت های مختلف تمرین کرد.

آیا کسانیکه علاقمند به این ورزش هستند لازم است از لحاظ بدنی نیز خودشان را تقویت کنند ؟ ( ورزش های بدن سازی یا ...........)

سوارکاری نرمش های مخصوص خودش را دارد ولی آمادگی جسمانی نقش بسیار مهمی را در این رابطه ایفا می‏کند.

با توجه به اینکه سوارکاری در ارتباط با اسب به عنوان یک دام آیا لازم است اسب های ورزشی زیر نظر دامپزشک باشند؟ آیا این مسئولیت به عهده سوارکار است؟

مسئولین سلامت اسب به عهده باشگاه است و خوشبختانه شبکه دامپزشکی کشور تمامی آزمایشات دامی را برای بیماری های مختلف اسب های باشگاهی به طور منظم انجام می‏دهد.

با توجه به اینکه گفته می شود هر حیوانی دارای خصلت ذاتی و خصوصیات انحصاری است و در رابطه با اسب نجابت و ارتباط روحی با فرد مطرح است. آیا در رابطه با آموزش سوارکاری این موضوع صحت دارد؟چه وقت اسب با انسان ارتباط روحی پیدا می کند و اسب چگونه نجابتش را نشان می دهد؟

در همه دنیا شرط اول آموزش این است که کارآموزان اول نظر روحی و حسی با حیوان ارتباط برقرار کنند و چه چیزی واضح تر از این که یک اسب با سوارکار تا بالاترین مدارج قهرمانی همکاری می کند.

آیا درست است که گفته می شود نباید به چشم اسب خیره شد؟

در اوقاتی که حیوان استرس دارد نباید به آن نگاه کرد و باید رو به جلو حرکت کرد تا به سوارکار اعتماد پیدا کند و همراهش برود.

در پایان اگر توصیه ای به علاقمندان این رشته دارید بفرمایید؟

توصیه می کنم علاقمندان با ورزش سوارکاری قبل از هر اقدامی با هیات سوارکاری استان محل سکونتشان تماس گرفته و سپس نیبت به انتخاب باشگاه تصمیم بگیرند.


202