اجلاس آیورا، سرمایه گذاری چینی ها در چابهار و قطب سوم خودروسازی با حضور ژاپنی ها

وی ادامه داد: با پیشرفت کشورهای جنوب شرقی و شرق آسیا حوزه دیگری در دنیای صنعتی شکل گرفت. همچنین در سال های اخیر حوزه کشورهای اقیانوس هند نیز بنا به پیشنهاد نلسون ماندلا رهبر آفریقای جنوبی در 1997 شکل گرفته است.

مشاور رئیس جمهوری و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: آیورا،تاکنون شامل 21 کشور می شود و تقریبا به جز چند کشور همه کشورهای حاشیه ای اقیانوس هند در آن عضو هستند و 2 میلیارد نفر جمعیت این اتحادیه را شکل می دهند. این اتحادیه در حوزه های مختلف کار و نهادسازی کرده است از جمله گردشگری، تجارت، دریانوردی و علم و فناوری.
وی ادامه داد: مناطق آزاد به دلیل قوانین ساده تر می توانند در تجارت پیشرو باشند و امیدواریم در نشست چابهار پایه گذاری برای توسعه روابط بین کشورها بشود. آفریقای جنوبی، کومور، موزامبیک، استرالیا، ایران و ... از جمله اعضای آیورا هستند.

ترکان درباره انتخاب چابهار به عنوان میزبان این نشست هم گفت: ما می توانستیم در هریک از مناطق هفغت گانه خود میزبان نشست آیورا باشیم. رهبر معظم انقلاب اسلامی توجه ویژه ای به توسعه بنادر و سواحل جنوب شرقی و دریای عمان را دارند و دولت نیز در برنامه ششم آبادانی سواحل مکران را در دستور کار قرار داده است. از سوی دیگر موقعیت مناسب چابهار می توان نقش مهم تری را برای ایران فراهم کند.اجلاس روز سی ام و سی و یکم اردیبهشت با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری برگزار خواهد شد.
وی اظهار کرد: دستور این جلسه نیز توسعه روابط بین مناطق آزاد کشورهای حاشیه ای اقیانوس هند است. ما امیدواریم در انتهای این نشست درباره ایجاد یک دبیرخانه دائمی برای مناطق آزاد به توافق برسیم، اما باید اعضا در این خصوص نظر دهند.

ترکان افزود: جمعا تولید ناخالص داخلی این کشورها برای سال 2016، 6 هزار و900 میلیارد دلار پیش بینی شده است. جمعیت مجموع این کشورها 2 میلیارد و 183 میلیون نفر است. مجموع وادارات 2 هزار و 271 میلیارد دلار است و مجموع صادرات 2 هزار و 275 میلیارد دلار است. وزارت راه و شهرسازی مشغول توسعه بندر چابهار است و سازه بتنی آن ساخته شده است و قراردادی برای توسعه 180 میلیون دلاری بندر چابهار امضا شده تا دروازه ای برای توسعه کشورهای همسایه از جمله افغانستان باشد. راه آهن چابهار- مشهد از دیگر پروژه های این مجموعه است که قرار است راه آهن از ایرانشهر به زاهدان و از زاهدان به شبکه سراسری ریلی وصل می شود.
وی در پاسخ به سوالی درباره مناطق ویژه اقتصادی و آزاد در میان کشورهای عضو آیورا گفت: استرالیا یک منطقه آزاد، سنگاپور 5 منطقه و سایر کشورها نیز به تناسب تعدادی منطقه آزاد دارند. فکر می کنم در مجموع کشورهای عضو بیش از 100 منطقه آزاد و ویژه اقتصادی دارد. ایران در حال حاضر 7 منطقه دارد.

ترکان در پاسخ به سوالی درباره وجود فضای امن برای سرمایه گذاری و توسعه گفت: فضایی که در چابهار از نظر امنیتی وجود دارد، بسیار مهم است و سیاست دولت تدبیر و امید، مشارکت منطقه محلی در طرح های توسعه ای است و مردم می بینند که مسائل در اختیار خود آنهاست. در اکثر مناطق آزاد ایران، مدیران از میان افراد بومی انتخاب می شوند. حوزه اقیانوس هند در طول تاریخ حوزه آرامی بوده و یک میلیارد مسلمان در این منطقه زندگی می کنند و در هیچ یک از این مناطق، عملیات نظامی باعث توسعه اسلام نشده است بلکه تجارت عامل رشد اسلام بوده و منطقه صلح و آرامش است. در جنگ اول و دوم جهانی، حوزه اقیانوس هند حوزه آرامش بود.

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در پاسخ به سوالی درباره ایجاد منطقه آزاد مشترک بین اعضا گفت: این مساله هنوز در دستور کار نیست. منطقه آزاد مشترک باید تعریف شود.
ترکان در پاسخ به سوالی درباره سرمایه گذاری ژاپن در چابهار در مقابل سرمایه گذاری چین در پاکستان، گفت: ما از سرمایه گذاری همه استقبال می کنیم. ژاپنی ها در سفر مشاور نخست وزیر این کشور بسیار استقبال کردند. همچنین هندی ها ابراز علاقه مندی برای سرمایه گذاری در چابهار کرده اند. این ظرفیت و استعدادهای طبیعی چابهار است. فرودگاه کنارک و زیر ساخت های ریلی و حمل و نقل و اخیرا ابر وای فای در آن اجرا شده است. ما با سرمایه گذاری چینی ها در کشورهای همسایه ایران موافق هستیم زیرا توسعه بلوچستان ایران نیازمند توسعه توسعه بلوچستان پاکستان نیز است.
وی در پاسخ به سوال دیگیری درباره اینکه قطب سوم خودرو سازی ایران با سرمایه گذاری ژاپنی ها خواهد بود، گفت: یکی از گفت و گوها درباره خودرو با ژاپنی هاست.

مشاور رئیس جمهوری افزود: چابهار بندری است که می تواند به کشورهای محصور در خشکی خدمات بدهد. عبدالله عبدالله رئیس اجرایی دولت افغانستان از این بندر بازدید کرده است و افغان ها به این بندر، به عنوان بندر پشتیبان نگاه می کنند.
ترکان درباره برنامه های ایران در دوره پسابرجام برای مناطق آزاد گفت: رهبری 4 دستور از جمله توسعه صادرات، انتقال فناوری های پیشرفته و تامین نیازهای ضروری و مالی کشور از خارج و همچنین کمک به تولید را درباره اقتصاد مقاومتی ابلاغ کرده اند و همه پروژه های ما با این هدف طراحی می شوند که به این دستورات پاسخ دهند.
وی ادامه داد: مقررات در مناطق آزاد آسان تر است. مانند بانک های فراساحلی و بورس سرمایه، بانک های ایرانی و شعب بانک های خارجی در منطقه که از ابزارهای تامین مالی هستند. بانک مرکزی با توجه به 18 درخواست تاسیس بانک های فراساحلی که تنها عملیات ارزی انجام می دهند، درباره آنها تصمیم گیری می کند.

ترکان خاطرنشان کرد: دومین فرودگاهی که در این منطقه ساخته شده، فرودگاه هندورابی است که آماده افتتاح است و بندر آن در حال تکمیل است. علت تاخیر نیز به دلیل سواحل مرجانی منطقه است و باید کف دریا را به عرض مناسبی، مرجان ها را برداشته و در جای دیگری بکارند. محیط زیست تاکید دارد که مرجان ها باید جابه جا شوند زیرا در غیر این صورت مرجان ها می میرند.البته ما باید در مناطق آزاد ارس و چابهار نیز فرودگاه بسازیم.
وی افزود: پایانه صادراتی شلمچه یک میلیارد و 200 میلیون دلار به عراق صادرات داشته است. پایانه سوم صادراتی در حال ساخت در ارس است. بخش دیگر مربوط به بندر انزلی است که با هدف صادرات به حوزه خزر و روسیه در حال ساخت است. طی روزهای گذشته آیت الله هاشمی از اسکه هایی که بخش خصوصی قصد دارد در منطقه آزاد انزلی بسازد را کلنگ زنی کردند. نمایشگاه های صادراتی ما در چابهار، ماکو و سایر مناطق در حال برگزاری است.

وی در پاسخ به سوالی درباره گمرک منطاق آزاد و قاچاق کالا از این منطاق، گفت: 2 نوع گمرک داریم. یک گمرک در مناطق آزاد است ولی اولین گمرک، خود گمرک ایران است و دومین گمرک در منطقه ازاد است. کل داد و ستد مناطق آزاد در ثبت گمرک ایران و گمرک مناطق آزاد است. توافقنامه ای را برای ثبت مشترک بین گمرک های ایران و مناطق آزاد امضا کردند تا سیستم های 2 گمرک با یکدیگر تطبیق پیدا کند. قاچاق کالایی است که در گمرک به ثبت نمی رسد.

ترکان در پاسخ به سوالی درباره بی توجه قرارگاه خاتم و چینی ها در توسعه بندر چابهار و بازی های سیاسی هندی ها که داوطلب توسعه و سرمایه گذاری این بندر هستند، گفت: سازمان بنادر و دریانوردی از صندوق توسعه ملی تسهیلاتی را اخذ کرد برای شرکتی که خودشان ایجاد کردند و سرمایه گذار بندر شهید بهشتی چابهار است. قسمت زیرساخت و سازه بتنی این بندر تمام شده است. ماشین آلات را قرار است هندی ها بدهند اما سازه را خودمان ساخته ایم. بابت عملیات تخلیه و بارگیری پول می گیرند. هندی ها تاکنون برای ما ثابت شده که می خواهند کار کنند.

مشاور رئیس جمهوری گفت: به جز ایران که حرف مردم خود را می زند، مکدام کشور را سراغ دارید که تحت تاثیر آمریکا نباشد؟ دلایل متعددی داریم که هندی ها قصد همکاری دارند و ما با نظر مثبت به آن نگاه می کنیم اما اگر به تعهدات خود عمل نکنند، سازمان بنادر حق دارد وارد عمل شود و کار را تکمیل کند. به پیشنهاد دولت قرار است تمام سواحل مکران توسعه پیدا کند. 80 درصد جمعیت جهان در سواحل زندگی می کنند اما در ایران در سواحل جنوبی از خرمشهر تا گواتر تنها یک و نیم میلیون نفر زندگی می کنند که کمتر از 2 درصد جمعیت کشور است و نشان می دهد با برنامه ریزی صحیح در راستای توسعه این مناطق گام برداریم. تمام این سواحل هم می تواند جزو قوانین مناطق آزاد قرار گیرند.

شایان ذکر است ایران میزبان نخستین نشست روسای مناطق آزاد کشورهای آسیایی و اقیانوس هند در چابهار در روزهای 30 و 31 اردیبهشت است.