ستون‌های همکاری گذشته را استوار کنید و از آنجا به بعد را بسازید. پیشنهاد اکبر ترکان، دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی در نشست با اعضای هیأت اقتصادی ژاپنی در تهران بود. ترکان اعضای این هیأت را به شروع کار با شرکای قبلی توصیه کرد.
به گزارش فرینا، مشاور رئیس‌جمهور همکاری‌های دو کشور را در زمینه توسعه صنعت نفت و گاز در ایران سابقه‌دار دانست و از شرکت‌های ژاپنی خواست فعالیت و سرمایه‌گذاری‌های‌شان را در این حوزه از سربگیرند.
وی با اشاره به بزرگ‌ترین قرارداد پتروشیمی ایران با ژاپنی‌ها در بندر امام خمینی (ره) که با شروع جنگ متوقف شد، همچنین حضور این کشور در توسعه میدان نفتی آزادگان که آن هم با ایجاد تحریم‌ها و ترک ایران توسط ژاپنی‌ها رها شد، پتروشیمی را از مهم‌ترین حوزه‌ها برای کار مشترک میان دو کشور برشمرد و از فعالان اقتصادی حاضر در نشست خواست در کار مشترک اقتصادی به پتروشیمی به عنوان یکی از اولویت‌ها نگاه کنند.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی انتقال تکنولوژی در حوزه پایین‌دستی را از شروط همکاری در این حوزه عنوان کرد و گفت: در کشور ما 60 میلیون تن در سال پلیمرهای اولیه می‌سازیم که قیمت آنها زیر یک دلار در کیلو است و فکر می‌کنیم باید به سمت تولید پلاستیک‌های صنعتی برویم که تکنولوژی، دانش و فنش را شما دارید، ما از شما می‌خواهیم در حوزه پایین دستی همکاری داشته باشید.
خودروسازی دیگر موضوع مورد بحث دبیرشورای عالی مناطق آزاد در مذاکرات با فعالان اقتصادی ژاپن بود. ترکان با بیان این که دو گروه خودروسازی در ایران فعالیت می‌کنند، از تصمیم برای ایجاد گروه سوم خودروسازی در کشور خبر داد و با خوشامدگویی به ژاپنی‌ها در این خصوص، همکاری در زمینه خودروسازی را گام جدیدی برای همکاری مشترک در این حوزه برشمرد.
ترکان گفت: اگر چه تویوتا هیچ‌گاه برای همکاری صنعتی به ما نزدیک نشده اما مزدا و نیسان با ایران خوب کار کردند. توسعه حمل‌ونقل ریلی و ایجاد قطارهای سریع‌السیر، اصلاح مصرف انرژی و ایجاد تکنولوژی آن دیگرپیشنهاد ترکان بود. مشاور رئیس‌جمهور به ژاپنی‌ها گفت: ما فقط سرمایه شما را نمی‌خواهیم بلکه به همراهش مدیریت و تکنولوژِی می‌خواهیم. ترکان به سابقه کار مشترک دو کشور در زمینه لوازم خانگی اشاره کرد و گفت: اگر چه توشیبا در دوران جنگ مجبور به ترک ایران شد، اما کارخانجات ما هنوز هم با موفقیت کار می‌کنند و ما فکر می‌کنیم می‌توانیم دوبار همکاری‌های مشترک‌مان را در این زمینه آغاز کنیم.
ترکان ضمن تشریح شرایط سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی تصمیم برای شروع همکاری‌های مشترک میان دو کشور را مهم شمرد و در خصوص وضعیت برق، گاز و آب در مناطق آزاد گفت: مشکل آب و گاز وجود ندارد و در مورد برق هم برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ که ممکن است به 1000 مگاوات برق نیاز داشته باشد، احتیاج به تأسیس نیروگاه داریم. دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی بوروکراسی را به عنوان یکی از مشکلات کار قبول کرد و گفت: این مشکلات در مناطق آزاد از سرزمین اصلی کمتر است. اما آمادگی شنیدن مشکلات و پیگیر آن هستیم.
فعالان اقتصادی ژاپنی که با مدیریت و رهبری، هیرویوکی اشیگه، رئیس‌جترو، سازمان توسعه تجارت این کشور در این نشست حاضر بودند، علاوه بر اظهار علاقه‌مندی برای مشارکت اقتصادی، تجاری به‌خصوص در کیش و عسلویه، سؤالاتی نیز از ترکان داشتند. چگونگی مالیات، برق، گاز، آب، مالکیت و سرمایه‌گذاری، چگونگی ثبت شرکت‌ها، قوانین ساخت و ساز کارخانجات و... مهم‌ترین سؤالات آنها از مشاور رئیس‌جمهور بود. آنها همچنین می‌خواستند بدانند آیا بوروکراسی‌ها در ایران کمتر خواهد شد.
نشست مشاور رئیس‌جمهور و معاونانش با هیأت اقتصادی ژاپن در محل دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد کشور برگزار شد. رؤسا و مدیران ارشد شرکت‌های مختلف در حوزه‌های بیمه، سرمایه‌گذاری، صنایع، نفت و پتروشیمی، خودروسازی، حقوقی، ساختمان و... که برخی هم اکنون همکاری مشترک با برخی شرکت‌های داخلی دارند، در این نشست حضور داشتند و در خصوص ایجاد زمینه برای همکاری‌های مشترک اقتصادی و تجاری مذاکره کردند.
اگر چه همکاری اندکی در زمینه‌های اقتصادی میان دو کشور در سال‌های تحریم جریان داشت، اما در سال 92 به دنبال دیدار رئیس جمهور کشورمان و نخست‌وزیر ژاپن در سازمان ملل فصل جدیدی در روابط میان دو کشور گشوده شد که با فرستاده ویژه رئیس‌جمهور به این کشور در سال گذشته توسعه یافت.
سفر چندین هیات بلند پایه ژاپنی به ایران در یکسال گذشته، همچنین فعالیت ایران و آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا) زمینه همکاری‌ها را بیشتر کرد. ژاپن و ایران سابقه همکاری‌های مشترکی دارند که می‌توانند با بازنگری و توسعه آن تاریخ جدیدی را رقم بزنند. بیشتر فعالان اقتصادی در این نشست بر اهمیت بازار ایران در جهان تأکید و خواستار حضور جدی و پایدار در ایران بودند. مذاکرات این هیأت که به سرپرستی رئیس سازمان توسعه تجارت ژاپن به ایران آمده‌اند با همتایش، ولی‌الله افخمی‌راد در سازمان توسعه تجارت ادامه خواهد یافت.
همزمان با مطرح شدن توافق هسته ای میان ایران و 1+5 ، سرمایه گذاران خارجی تمایل بسیاری برای حضور در ایران نشان داده اند. حتی تولید کنندگان خارجی که قبل از تحریم ها در ایران فعالیت می کردند نیز اظهار تمایل کرده اند تا فعالیت خود را در ایران مجددا از سر گیرند.
در این میان مناطق آزاد ایران زیرساخت ها و بسترهای مناسبی برای سرمایه گذاری خارجی دارند. سرمایه گذاری ای که به گفته اکبر ترکان باید همراه با ورود تکنولوژی باشد.
در روزهای گذشته ماه جاری؛ اکبر ترکان با هیئت های اقتصادی از کشورهای فرانسه، هلند، آلمان و عمان نشست برگزار کرده که این موضوع نشان می دهد خارجی ها تا چه میزان به سرمایه گذاری در مناطق آزاد ایران امیدوارند.
مینو گله
میثم غلامی