اهمیت پرندگان مهاجر در حفظ تعادل زمین

به گزارش فرینا؛ کوچ یا مهاجرت پرندگان، به سفرهای منظم فصلی گفته می شود که بسیاری از گونه‌های پرندگان آن را انجام می‌دهند. سفر پرندگان ممکن است در پاسخ به تغییرات آب و هوا، دسترسی به مواد غذایی، و یا زیستگاه باشد.

۵۳۵ گونه پرنده‌ای که در ایران دیده می‌شود، حدود یک‌سوم از پرنده‌های کل دنیا را تشکیل می‌دهند، افزون بر این براساس آمارهای بین‌المللی می‌توان گفت ۴‌/‌۱۲ درصد از کل پرندگان دنیا یعنی بیشتر از ۱۹۲ گونه پرنده اکنون با خطر انقراض دست و پنجه نرم می‌کنند. بخش بزرگی از پرندگانی که در ایران وجود دارند مهاجر هستند که این پرندگان به چند گروه تقسیم می‌شوند؛ گروهی که بومی کشورمان محسوب می‌شوند و در ایران زاد و والد می‌کنند، گروه دیگر پرندگان مهاجر زمستانه هستند و گروه دیگر را پرندگانی تشکیل می‌دهند که بهار و تابستان به کشورمان سفر می‌کنند، البته گروه دیگری نیز مهاجر عبوری هستند و برای حدود چند هفته مهمان تالاب‌های کشورمان می‌شوند.

عمده پرندگان مهاجر کشور گروهی هستند که پاییز و زمستان‌گذران هستند و از سیبری غربی و اروپای غربی به ایران مهاجرت کرده و بیشتر در استان‌های شمالی کشور دیده می‌شوند. حدود ۶۵ درصد از پرندگان مهاجر را قو، غاز، اردک، آبچلیک و کاکایی‌ها تشکیل می‌دهند.

تالاب شادگان نیز یکی از مهمترین سرمایه‌های طبیعی ایران به شمار می‌آید که در جلگه خوزستان قرار گرفته و هرساله میزبان تعداد زیادی از پرندگان کم‌نظیر بومی و مهاجر است.

از جمله اهداف برگزاری روز جهانی پرندگان مهاجر می‌توان به ترغیب مردم به مشارکت فعال در حفاظت از پرندگان مهاجر اشاره کرد. سایر اهدافی که از برگزاری مراسم در این روز می توان انتظار داشت این است که  مسؤولان کشورها، سازمان های مردم نهاد، باشگاه ها، دانشگاه ها، مدارس و … در سراسر دنیا فعالیت ها و برنامه هایی را طراحی و اجرا کنند تا ضمن افزایش آگاهی عمومی، به حفاظت از این پرندگان و زیستگاه آنان کمک شود.

و اما توصیه هایی برای حفاظت از پرندگان و زیستگاه های آنان:ممانعت از شکار پرندگان، حفاظت از مناطق و ممانعت از تخریب زیستگاه آنان،مد نظر قرار دادن راه کارهای اجرایی توسعه پایدار جهت کاهش اثرات سوء بر زیست گاه‌های پرندگان، لزوم اجرای طرح های ارزیابی زیست محیطی در مناطق مهم، تجمع پرندگان و یا مسیر های اصلی پروازشان، ساخت برج های کوتاه تر، کاهش فرکانس چراغ های چشمک زن اطراف برج ها، حذف چراغ های غیرضروری، عدم استفاده از شیشه های رفلکس،ساخت سازه های جدید خارج از مسیر مهاجرت و محل تجمع پرندگان خصوصاً گونه های در معرض خطر و پرندگان شکاری.

** الهام اولادباغی، رئیس اداره محیط زیست سازمان منطقه آزاد اروند