گزارش | تبیین عملکرد مناطق آزاد در دوران پسابرجام

به گزارش فرینا، نشست تخصصی "اقتصاد مقاومتی و برجام" با محوریت " اقتصاد گردشگری و مناطق آزاد و ویژه اقتصادی" با حضور مهدی بازارگان معاون تولید، صادرات و فناوری، حجت الاسلام محمدعلی زم معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری و مدیران دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد کشور، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی، مدیران عامل مناطق ویژه اقتصادی و معاونین و مدیران گردشگری سازمان های مناطق آزاد کشور در سالن اجتماعات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد.

مناطق آزاد پیشگام اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی
مهدی بازارگان معاون تولید، صادارت و فناوری دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در حاشیه این نشست گفت: مناطق آزاد کشور بر اساس وظایف محوله ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به شاخص های مورد نظر این ستاد در صادرات کالاهای تولیدی منطقه، صادرات مجدد کالاها و انتقال فناوری های پیشرفته دست یافته اند.
او تاکید کرد: مناطق آزاد پیشگام اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در کشور هستند.
بازارگان درباره عملکرد مناطق آزاد در اقتصاد مقاومتی گفت: حجم "صادرات کالاهای تولیدی در منطقه آزاد" و "صادرات مجدد کالاها" در سال گذشته حدود 350 میلیون دلار بوده است که این عدد در سال 95 به 850 میلیون دلار رسیده است که رشد 30 درصدی را نشان می دهد.

نتایج برجام در گردشگری دیرتر معلوم می شود
حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی زم معاون فرهنگی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در این نشست گفت: برجام پنج به علاوه یک نبود. در واقع یک با همه دنیا بود. مسیر ایران در دوران پسابرجام بن بست نیست بلکه راه برای توسعه باز شده است. تلاش و کوشش همه جانبه ای در بخش های مختلف کشور انجام شده است تا برجام به سرانجام برسد.
او ادامه داد: یک سلسله مشکلات اساسی در حوزه گردشگری در بخش های ایدئولوژی، کمبود زیرساختها و... وجود دارد. گردشگری صنعتی نوپا و 50 ساله در ایران است و نمی توان گفت برجام جلوی رونق یا عدم رونق گردشگری را گرفته است چرا که قبل از برجام هم گردشگری رونق چندانی در کشور نداشته است. در واقع در این دوران نتایج رونق صنعت گردشگری دیرهنگام تر نمود پیدا می کند.
زم تاکید کرد: بررسی نقش برجام در گردشگری یک علت تام نیست که الان بگوییم برطرف شده و باید گردشگری رونق بگیرد ابتدا می بایست مسائل و مشکلات گردشگری حل شود.
معاون فرهنگی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی درباره فعالیت های گردشگری در مناطق آزاد گفت: از آغاز دولت تدبیر و امید در مناطق آزاد بحث گردشگری به عنوان یک هسته از 10 هسته استراتژی و سیاست های توسعه در مناطق آزاد منظور شده و به تصویب دولت رسیده است.
او ادامه داد: برخی فعالیت هایی که در این دوران و پسابرجام در مناطق آزاد انجام شده از زمان تاسیس این مناطق بی سابقه بوده است.
زم به گردش مالی صنعت گردشگری در مناطق آزاد گفت: در سال94، 12 هزار و 100 میلیارد تومان گردش مالی حاصل از صنعت گردشگری در مناطق آزاد کشور بوده است و تعیین راهبردهای توسعه گردشگری را در دستور کار قرار داده ایم.
معاون اکبر ترکان در مناطق آزاد کشور گفت: توسعه و توجه به بازار مطلوب عراق در اروند، توجه به پهنه آبی و ژئوتوریسم در قشم، بهره مندی از سواحل عظیم و بکر چابهار، گسترش هاب گردشگری قفقاز و روسیه در ارس، طبیعت گردی در ماکو، توسعه گردشگری با کشورهای حوزه خزر در انزلی و گردشگری جامع با رویکرد رونق توریسم خارجی در جزیره کیش در دستور کار سیاست گذاران و مدیران گردشگری در مناطق آزاد است.

300 میلیارد تومان سرمایه گذاری بخش خصوصی در بندر کاسپین
رضا مسرور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی در نشست تخصصی "اقتصاد مقاومتی و برجام" با محوریت "اقتصاد گردشگری و مناطق آزاد و ویژه اقتصادی" گفت: جذب 69 پروژه سرمایه گذاری در بخش های صنعتی و غیر صنعتی با ارزش سرمایه گذاری 23775 میلیارد ریال در طول یکسال در این منطقه اتفاق افتاده است.
او ادامه داد: مجتمع بندری کاسپین یکی از مهم تریم سرمایه گذاری های بخش خصوصی به ارزش 300 میلیارد تومان بعد از برجام در منطقه آزاد انزلی است که دو پست اسکله آن هفته آینده آغاز به کار خواهد کرد.
او هم چنین از ساخت بزرگترین آکواریوم کشور در منطقه آزاد انزلی خبر داد.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی گفت: شرکت های ثبت شده داخلی 40 درصد و شرکت های خارجی 68 درصد رشد را در دوره بعد از برجام را در انزلی داشته اند.
مسرور ادامه داد: تنها واحد ساخت دستگاه های تصویربرداری MRI کشور در منطقه آزاد انزلی مشغول به فعالیت است.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی ادامه داد: سهم برجام در رشد و توسعه منطقه آزاد انزلی نیاز به تحلیل های دقیق دارد اما روند توسعه در این منطقه نشان دهنده حرکت رو به جلو در انزلی است. در سال 91 صادرات کالاهای تولیدی در این منطقه 440 هزار دلار بوده است که این عدد در 11 ماهه سال 95 به 40 میلیون دلار رسیده است.
او گفت: سه بانک خارجی از استرالیا و ترکیه و سوئیس درخواست ایجاد شعبه در این منطقه کرده اند که امیدواریم بانک مرکزی اعطاء مجوزها را تسریع کند. قطعه مهم در پازل "توسعه سرمایه گذاری" بانک ها هستند.
مسرور اظهار داشت: امسال شاهد رشد 30 درصدی در بخش صادارت مجدد در منطقه آزاد انزلی بوده ایم و بر اساس وظایف محوله از سوی ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، منطقه آزاد انزلی توانسته است به آن چه که مدنظر این ستاد بوده است دست یابد.

کشتی کروز در راه جزیره کیش
علیرضا رحیمی مدیر گردشگری دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز در این پنل تخصصی با اشاره به صنعت راهبردی این شورا برای توسعه گردشگری در مناطق آزاد، یادآوری کرد: براساس راهبردهای تعریف‌شده برای هر منطقه در این سند، برنامه اقدام نیز مشخص شده، یعنی هریک از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مطابق با ظرفیت و ویژگی‌هایی که دارند، از فرصت برجام به نفع خود استفاده می‌کنند. مثلا در کیشِ پسابرجام، خرید هواپیما، حضور پررنگ شرکت‌های بین‌المللی در نمایشگاه‌ها، برقراری خط هوایی مستقیم به خارج از کشور، امکان بهره‌ برداری از کارت‌ های بانکی به ‌صورت محدود و مذاکره با هتل‌ سازان فرانسوی اتفاق افتاده است.
وی گفت: نخستین کشتی کروز با امکان اقامت ۴۰۰ نفر و ساخت ۳۶ هتل از جمله اقدامات دیگری بوده که بعد از برجام در منطقه آزاد کیش در حال انجام است.
رحیمی اظهار کرد: منطقه آزاد ارس نیز با افزایش ۳۰ درصدی ورود گردشگرانی از آلمان، فرانسه و روسیه رو به ‌رو شده است. علاوه بر این، سرمایه‌گذاران خارجی برای احداث پنج هتل جذب شده‌ اند و مرز ریلی نخجوان، جلفا، تهران و مشهد بعد از ۱۶ سال گشایش یافته است.
مدیر گردشگری دبیرخانه شورایعالی مناطق‌ آزاد و ویژه اقتصادی ادامه داد: مجتمع بندری کاسپین که در سال ۱۳۹۲ تعطیل شد، در حال حاضر با ۹۳ درصد پیشرفت در حال ساخت است که در کنار آن، اسکله‌ های تفریحی تاسیس می‌شود. ضمن آن‌ که در منطقه آزاد انزلی، دو مجوز برای ساخت هتل پنج ستاره به سرمایه‌ گذار خارجی داده شده است.
راه ‌آهن شلمچه، تهیه طرح جامع گردشگری اروند و تهیه طرح فرودگاهی با اتریش را از جمله اقدامات پسابرجام در منطقه آزاد اروند دانست.
وی اضافه کرد: در منطقه آزاد قشم نیز قراردادهایی برای خواهرخواندگی با کشورهای کره جنوبی و چین بسته شده و در ماکو هم مهم ‌ترین پروژه آن که راه ‌اندازی فرودگاه است، در حال پیشروی است.

ارس قطب جدید کشاورزی در کشور
ابراهیم باقرزاده معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ارس در نشست تخصصی "اقتصاد مقاومتی و برجام" در سازمان میراث فرهنگی گفت: تولید و صادرات محصولات ارگانیک کشاورزی در منطقه آزاد ارس در دوران پس از برجام به رشد قابل توجهی رسیده است. ارس در حال تبدیل شدن به قطب کشاورزی در کشور است.
او گفت: 14 درصد از اعتبارات استان آذربایجان شرقی جذب سازمان منطقه آزاد ارس شده است.

اولین پرواز رسمی از فرودگاه ماکو به زودی انجام می شود
ارسلان ازهاری عضو هیات مدیره و معاون توسعه مدیریت سازمان منطقه آزاد ماکو هم در این نشست گفت: آنچه که در منطقه آزاد ماکو در طول 3 سال گذشته انجام شده است دستاورد دولت تدبیر و امید است. منطقه آزاد ماکو شریان اقتصادی کشور است و بزرگترین مرز زمینی کشور در این منطقه قرار دارد.
او گفت: بودجه منطقه در سال 92، هشت میلیارد تومان بوده که در سال 95 به 180 میلیارد تومان رسیده است که این عدد در سال آینده به 360 میلیارد تومان خواهد رسید.
عضو هیات مدیره سازمان منطقه آزاد ماکو ادامه داد:  فرودگاه ماکو اولین پرواز و فعالیت رسمی خود را در هفته آینده با سفر خانواده شهدا به مشهد مقدس آغاز می کند. تمام تجهیزات فرودگاه در دوره پس از برجام از کشورهای خارجی خریداری شده و منطبق با استانداردهای روز دنیاست. ساخت فرودگاه ماکو در کمتر از سه سال یکی از مصادیق مدیریت جهادی در سال "اقتصاد مقاومتی: اقدام و عمل" است.

بازگشت سرمایه گذاران ایرانی بعد از برجام
نادر طیبی مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی شیراز با بیان اینکه برجام فقط فرصت سرمایه‌گذاری ایجاد نکرده است، گفت: بازگشت بسیاری از سرمایه‌گذاران ایرانی به کشور، از دستاوردهای برجام بوده است.
او با اشاره به اینکه رفت و آمد سرمایه‌گذاران خارجی به ایران زیاد شده و برخی از آنها هم منجر به انعقاد قرارداد شده است، افزود: امروز هیچ شرکت و کارخانه تعطیلی در منطقه ویژه اقتصادی شیراز وجود ندارد.
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی شیراز با اشاره به اینکه تأسیس شهرک سلامت شیراز از سال 1386 تا 1394 فقط به صورت یک مصوبه مانده بود، گفت: مذاکراتی با سرمایه‌گذاران خارجی برای تأسیس این شهر سلامت انجام می‌شد، اما در نهایت نظر همه آنها این بود که باید مسائل بین‌المللی را حل کنید.
طیبی افزود: در اواخر سال 94 و پس از برجام، قرارداد احداث شهر بین‌المللی سلامت در منطقه ویژه اقتصادی شیراز در مساحت 900 هکتار منعقد شد که 80 درصد منابع مورد نیاز برای احداث این شهرک از طریق فاینانس خارجی تأمین می‌شود.
او گفت: این پروژه محصول احساس امنیت سرمایه‌گذار خارجی پس از برجام بوده است.