قضاوت ها درباره قاچاق در مناطق آزاد نادرست است

وی در گفتگو با فرینا، اظهار نظرها درباره قاچاق از مناطق آزاد را قضاوت های نادرست قلمداد کرد.

گفتگو با وی از نظر می گذرد:

آیا لایحه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جدید در مجلس رای می‌آورد؟ نمایندگان نسبت به این موضوع چه موضعی دارند؟
امکان‌ سنجی مناطق آزاد اگر به خوبی صورت بگیرد و مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در نقاطی احداث شوند که زیر ساخت ‌های مناسب داشته باشند و در نقاطی باشند که ظرفیت ‌های تولیدی و صادراتی قدرتمند وجود داشته باشد، به نفع آن منطقه است و موجب رشد و توسعه شهرهایی که در آن ایجاد می‌شود، خواهد بود.

اشکالاتی که وجود دارد این است که بعضی از مناطق در گذشته در جاهایی ایجاد شده که زیرساخت‌های لازم وجود نداشت و برای اینکه زیرساخت‌ها ایجاد شود، بعضی از این مناطق مجبور شدند به واردات روی بیاورند و از هزینه‌هایی که از واردات به دست آوردند هزینه‌ های ایجاد زیرساخت ‌ها را تامین کردند. یک فوریت لایحه پیشنهادی دولت برای ایجاد مناطق آزاد جدید رای آورده و در حال حاضر در کمیسیون اقتصادی مجلس در حال بررسی است و فکر می‌کنم با فضایی که وجود دارد نمایندگان به این لایحه رای مثبت خواهند داد.

درباره اظهار نظرهای برخی که مناطق آزاد را دروازه قاچاق می نماند چه نظری دارید؟
متاسفانه قاچاق چالش اصلی کشور ما محسوب می‌شود و صرفا بحث مناطق آزاد و منطقه ویژه اقتصادی نیست. اگر می‌خواهیم جلوی قاچاق را به صورت اصولی بگیریم باید در داخل کشور تقاضا برای محصولات قاچاق را کم کنیم و روی مبادی ورودی قاچاق کنترل دقیقی داشته باشیم و در مدیریت گمرکات باید یک مدیر به‌ روز و مدرن و با تجهیزات مناسب برای کنترل و مقابله با واردات قاچاق کالا داشته باشیم. مبادی غیررسمی را باید ببیندیم و مرزهایی را که قاچاق کالا از آنجا صورت می‌گیرد، دقیقا شناسایی کنیم و امکانات لازم برای مبارزه با قاچاق کالا را در اختیار دستگاه‌ها و سازمان‌های زیربط قرار دهیم.

باید سرمایه ‌گذاری ‌های لازم در مناطق آزاد هم به گونه‌ای انجام شود که تولیدات با کیفیت و قیمت رقابتی در این مناطق ایجاد شود که امکانات صادرات کالا از این طریق فراهم شود. یک مشکلی که در اقتصاد کشور وجود دارد این است که اقتصاد کشورمان اقتصاد صادرات ‌محور نیست و در حال حاضر بسیاری از کالاهای ما در رقابت با بازارهای جهانی گران تر هستند و کیفیت نامناسب‌تری دارند.

اساس اقتصادی مقاومتی باید بر صادرات کالاهای تولید داخلی باشد و زمانی این کالاها صادراتی خواهد بود که قیمت رقابتی و کیفیت مناسب را در مقایسه با کالاهای مشابه داشته باشد. مشکل اصلی ما این نقطه است و باعث شده آسیب جدی به اقتصاد کشور وارد شده و تقاضا برای کالاهای خارجی هر روز در کشور زیاد شود.

افزایش تقاضای کالاهای خارجی در کشور به دو دلیل است، یکی اینکه مشتری کالاهای خارجی را در مقایسه با کالاهای داخلی باکیفیت‌تر در بازار می‌بیند و قیمت آن هم مناسب ‌تر است. بنابراین باید اصول کالاهای صادراتی را یاد بگیریم و مشوق‌های صادراتی را در دستور کار قرار دهیم و کالاهایی را که در بازار هدف متقاضی دارد و می‌توانیم بر اساس مزیت‌ های نسبی کشور در داخل تولید کنیم، بسته‌ های تشویقی تهیه کرده و برای صادرات آن کالاها به کار بگیریم و حمایت کنیم تا آن کالاها بتوانند در بازارهای هدف به مصرف برسد و نیازمندی‌های  متقاضی را تامین کند. آن وقت خواهیم دید که مناطق آزاد و مناطق ویژه هم راه می‌افتند.

اگر تولید کالا در داخل با قیمت و کیفیت مناسب باشد قطعا شیب صادرات به سمت خارج بر واردات می‌چربد. به هیچ عنوان پسته خارجی قابل رقابت با پسته داخلی نیست یا خرمای داخلی با خارجی قابل رقابت نیست ولی خودروی خارجی با ایرانی قابل مقایسه نیست، بنابراین وقتی مشتری وارد یک مغازه شود، خرما، پسته، پرتغال، برنج و فرش ایرانی را انتخاب می‌کند.

وقتی به کیفیت نگاه می‌کنیم برنج ایرانی از برنج خارجی بهتر است اما قیمت برنج خارجی از ایرانی پایین‌تر است، مشتری هم وضعیت اقتصادی و قدرت خریدش را نگاه می‌کند و انتخاب می‌کند که کالای خارجی بخرد یا داخلی. مسئله تعرفه هم بسیار مهم است. مشوق‌های صادراتی را باید گسترش دهیم، تعرفه‌های کالاهای وارداتی را زیاد کنیم، حتی باید در تعرفه‌های مناطق آزاد نیز تجدید نظر کنیم و شیب صادرات را در مناطق آزاد افزایش دهیم و تراز صادرات را در مناطق آزاد مثبت کنیم و باید در نوع مدیریت ‌مان در مناطق آزاد تجدیدنظر کنیم ولی اینکه صرفا مناطق آزاد باعث افزایش قاچاق کالا می‌شود قضاوت درستی نیست.

گفتگو: میثم غلامی