حسین فروزان مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ماکو در پی اجرایی شدن برجام، در گفت‌وگویی به تشریح تاثیرات اجرای برجام در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و منطقه آزاد ماکو پرداخت.
مشروح این گفت‌وگو به شرح زیر است:
اجرایی شدن برجام زمینه جلب و جذب سرمایه های خارجی را به طور گسترده فراهم میکند، مناطق آزاد به طور عام و منطقه آزاد ماکو به طور خاص، چگونه می توانند از این ظرفیت بالقوه به طور مطلوب بهره گیرند؟
در پاسخ به این سوال مهم و تعیین کننده اجازه می خواهم به تعریف بین المللی مناطق آزاد اشاره ای کنم، این مناطق به نقاطی از سرزمین اصلی کشورها اطلاق می شود که با برخورداری از تسهیلات قانونی و مزیت های جغرافیایی برای پیوند بهتر و بیشتر با اقتصاد جهانی ایجاد می شوند.
پس این تعریف پلی است برای پیوند اقتصاد ملی با اقتصاد جهانی. حال که با نقش اصلی مناطق آزاد آشنا شدیم و تعادل موثر با جهان نزدیک ( همسایگان ) و دور را در رأس ماموریت این مناطق دانستیم جایگاه سرمایه گذاران به خصوص خارجی در این مناطق کاملاً مشخص است. متاسفانه در چندسال اخیر با شدت یافتن تحریم های ظالمانه علیه ملت ما، مناطق آزاد نیز بسیار در تنگنا قرار گرفتند یعنی یک سوی کار و ماموریت مناطق آزاد مسدود بوده است.
اینک با توجه به پیروزی ملت بزرگ ایران و به فرجام رسیدن برجام، امید برای بازگشت مناطق به جایگاه اصلی خود فراهم شده است. از چند ماه پیش که مذاکرات وضعیت مناسبی یافته بود تقریباً می توان گفت سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی خارجی بخصوص از کشورهای اروپایی برای انجام مذاکره و عقد قرارداد به سمت و سوی مناطق آزاد گسیل شده اند.
مناطق آزاد عموماً و منطقه آزاد ماکو به طور خاص که در دروازه ورودی ایران به اروپا قرار گرفته با تسهیلات مطلوب قانونی و ثبات نسبی پذیرای سرمایه گذاران سایر کشورها هستند و از قبل هم آماده شده اند که مقدمات را برای ساماندهی جذب سرمایه خارجی تامین کرده اند سازمان منطقه آزاد ماکو به لحاظ نرم افزاری کاملاً آمادگی دارد که فرصت های سرمایه گذاری خود را به متقاضیان خارجی ارائه نماید.
از منظر سخت افزاری و تامین زیرساختها به طور مجدّانه ای در حال انجام وظیفه هستیم . فرودگاه مراحل نهایی خود را برای بهره برداری آزمایشی طی کرده و راه های اصلی مواصلاتی نیز با همه توان در حال آماده شدن است . ماکو با سابقه دیرینه در امر مبادلات بازرگانی به عنوان شاهراه اصلی زمینی با اروپا و در مسیر شرق به غرب واقع شده است و از ظرفیت های لازم برای پذیرش سرمایه گذاران برخوردار است.
تنش زدایی در سیاست خارجی گامی اساسی است که در روند اجرایی شدن برجام با موفقیت اجرا شد. از دیدگاه شما از این ظرفیت چگونه می توان در توسعه کشور و مناطق آزاد بهره گرفت؟
کلاً هرگونه تنش در روابط خارجی قطعاً در مبادلات اقتصادی تاثیر منفی خواهد داشت. مزیت های جغرافیایی منطقه آزاد ماکو در دوره پساتحریم این امکان را برای خارجیان فراهم کرد که حتی برای همکاری در تکمیل زیرساختها نیز سرمایه گذاری کنند.
ماکو با افزایش تعامل تجاری با کشورهای همسایه در دوره رفع تحریمها حتماً در اقتصاد ملی بیش از گذشته نقش آفرینی می کند و در تولید ناخالص ملی سهمی بیشتر خواهد یافت. پس به طور کلی در پاسخ به سوال باید گفت برجام با کاهش عمیق در تنشها و تسهیل در ایجاد روابط ظرفیت بزرگی را در اختیار مناطق آزاد برای تشدید روند توسعه خواهد گذاشت.
آموزه های اقتصاد مقاومتی چگونه می تواند در بهره گیری از فرصت های پسابرجام موفق عمل کند؟
خوشبختانه در بند 11 سیاستهای کلان اقتصاد مقاومتی برای اولین بار بهترین ماموریتها و رسالت مناطق آزاد را تعیین کرده و چون مناطق آزاد از اوایل استقرار دولت تدبیر و امید موظف هستند برنامه های خود را در چارچوب اقتصاد مقاومتی تنظیم کنند.
زمینه برای اجرایی کردن آن اماده شده و برجام نیز در این مورد بسیار کارساز خواهد بود در اقتصاد مقاومتی تاثیر تولید ، توسعه صادرات ، انتقال فناوری و تامین منابع برای توسعه عمل مناطق آزاد تعیین شده و به راحتی می توان گفت که تجدید روابط با جهان و برقراری ارتباطات مالی و بانکی و بیمه ای با دنیا حتماً می تواند درجه تاب آوری اقتصادی در شرایط نوسانی افزایش دهد. تجربه اخیر برای ما مغتنم است تا اقتصاد خود را در مقابل هرگونه تهدیدات بعدی با کمترین آسیب محافظت کنیم.
اخیراً حجم صادرات ایران به روسیه روند رو به رشدی داشته است. منطقه آزاد ماکو چه برنامه هایی برای بهره گیری از این فرصت تدارک دیده است؟
در ماموریت منطقه آزاد در وهله اول ارتباطات اقتصادی و تجاری با کشورهای شمالی گنجانده شده است براین اساس اولین اقدام ماکو احداث پایانه صادراتی بود که چندی پیش به اتمام رسید و مورد بهره برداری قرار گرفت. ماکو اتصال بازرگانی و اقتصادی با روسیه را نیز در دستور کار دارد و هیات های اقتصادی این کشور هم در کشورهای قفقاز فعال هستند و با ماکو در ارتباط هستند و ما فرصت های سرمایه گذاری خود را در اختیار آنها قرار داده ایم و از هرگونه سرمایه گذاری از سوی روسیه استقبال می کنیم.