مهمان نوازان فرودگاهی در قلب مروارید خلیج فارس

دوره هاي عالي زيادي در زمينه مدیریت فرودگاه بین المللی گذرانده است. وی دارای گواهینامه کار با رادار برای کنترل ترافیک هوایی از کشور انگلستان است.  
وی که زمانی معاون فرودگاه کیش بوده سابقه 19 سال كار در فرودگاه های مختلف کشور را داشته است. وی 10 سال در مركز كنترل فرودگاه مهرآباد خدمت كرده و در حال حاضر هم مدیر کل فرودگاه بین المللی کیش است.

گفت و گوی ما آقای فتاحی را می خوانیم.

اداره یک فرودگاه چگونه است؟ 
اداره فرودگاه با اداره یک سازمان خیلی متفاوت است. فرودگاه به مثابه یک شهر است. ما در فرودگاه شرايط يك شهر را بصورت حساس تر ولي در غالب کوچکتر داريم؛ مردم نیاز به فروشگاه،  رسیدگی، تامین مایحتاج و بهداشت دارند. تامین بسترهای لازم براي تحقق همه این مسائل ملاک مدیریت در یک فرودگاه است. مسائل امنیتی همچون امنیت عمومی، امنیت پرواز و هواپیما، نشست و برخاست هواپیما نیز دیگر مسائلی است که یک مدیر فرودگاه با آن مواجه است. در واقع می توان یک مدیر فرودگاه باید حواسش به همه چیز باشد.
هر آنچه که در دل شهر است، در فرودگاه هم هست؛ لذا یک مدیر فرودگاه باید به همه این حوزه ها آشنایی و اشرافیت کامل داشته باشد تا قبل از اینکه بخواهد توسعه ای را رقم بزند حتما بتواند این شهر را به یک آرامش عملیاتی برساند و جریان مسافر و پرواز در آن به آرامی اجرا شود و در نهايت نگاهش را به سمت توسعه، سرمایه گذاری و تولید ثروت ببرد.

آیا شما نیروی رسمی هواپیمایی کشوری هستید؟
بله من کارمند رسمی شرکت  فرودگاه های کشور هستم.

شرکت فرودگاه های کشور زیر مجموعه صنایع هوایی کشوری است؟
نه یک ارگان مستقل است. به نوعی هم تحت نظارت و حمایت سازمان هواپیمایی کشوری و از نگاه دیگری بصورت موازی متصل است به وزارت راه و ترابری.
در واقع مي بایست مسائل ملی را در فرودگاه بین المللی کیش هم اجرا کنیم. به هر حال فرودگاه کیش یک فرودگاه بین المللی است و جزء سومين يا چهارمين فرودگاه کشور محسوب مي شود. اين فرودگاه حساسیت های خودش را دارد و چون پذیرای تمامی شرکت های هواپیمایی است و از دستگاه های ناوبری به صورت ملی استفاده می شود وجهه ملی هم دارد، که نباید از آن غافل شویم.

شما الان منصوب شركت فرودگاه ها هستيد يا منطقه آزاد؟
بنده از مديراني هستم كه از هر دو نهاد حكم دارم هم از شركت فرودگاه هاي كشور و هم شركت توسعه و سرمايه گذاري كيش.

مساحت كل فرودگاه چقدر است؟
مساحت فرودگاه تقريبا یک هزار هكتار است كه اين میزان شامل دو باند اصلي شمالي و جنوبي، Taxiway ، پاركينگ هواپيما در بخش های شرقي و غربي، دو ترمينال خارجي با دو سالن، دو برج مراقبت پرواز قرار گرفته است و همچنين يك ترمينال داخلي با دو سالن و يك ترمينال CIP وVIP  .

قبلا گفتيد يك باند از دو باند فعال است و باند جنوبي فعال نيست. باند جنوبي كي فعال مي شود؟
خوشحالم اين را خدمتتان عرض كنم كه سال گذشته با پيگيري هايي كه دوستان از شركت فرودگاه ها و سازمان منطقه آزاد كيش داشتند، موفق شدند تاييديه شروع بكار براي اصلاح روكش  باند جنوبي را دريافت كنند. فكر مي كنم پيمانكار هم مشخص شده و کار به زودی آغاز می شود.

كار روكش آسفالت باند جنوبي چه زماني شروع و كي به اتمام مي رسد؟
به طور معمول حدود يك سال طول مي كشد. اما از دوستان درخواست كرديم بصورت بسيجي با اين جريان برخورد كنند و اگر ممكن باشد ظرف 6 تا 8 ماه اين كار انجام شود. بايد ضريب مقاومتي روي باند حاصل شود، در غير اين صورت بي فايده است. روكش باند حدود سه چهار لايه است و ظريب مقاومتش حداقل 75 است. همزمان با اين سيستم روشنايي باند هم در حال احداث است و يك اتفاق خوب اين است كه اين دو همزمان با هم اجرا مي شود. باند جنوبي زماني به بهره برداري مي رسد كه هم روكش باند تعویض شده باشد هم سيستم روشنايي به اتمام برسد. به همين علت اگر در اوايل بهمن و دهه فجر امسال هم به ما تحويل بدهند، راضي هستيم تا بتوانيم براي عيد سال آينده از اين باند استفاده كنيم.

 به جريان انداختن اين باند چند درصد پروازها را افزايش مي دهد؟
ظرفيت پذيرش فرودگاه را از آنچه كه فعلا هست به 3 برابر افزايش مي دهد.

در طول روز شما چند پرواز داريد؟
اينجا چون منطقه گردشگري است و وابستگي زيادي به حوزه گردشگري دارد. پروازها بصورت فصلی است. در ایامی از سال (High Season) پر مسافر  و در ایامی (low season) مسافر کمتر است.
در (low season)60 پرواز و در (High Season) حداكثر 120 پرواز در روز انجام می شود.

يعني زمان  نوروز پروازها به صورت « High Season» است؟
بله، در نوروز امسال روزي 120 پرواز به کیش انجام می شد. چند روز پيش (اوایل اردیبهشت) در ایام کم مسافر این عدد به 60 پرواز در روز رسید. يعني 30 پرواز رفت و 30 پرواز برگشت.
بعد از تعطیلات نوروزی سازمان هواپیمایی کشوری و سازمان منطقه آزاد کیش هم از عملکرد نوروزی فرودگاه بین المللی کیش ابراز رضایت کردند.

سال 93 شما كلا چند پرواز داشتيد؟
در سال 93 ما 11 هزار و 323 پرواز ورودي داشتيم و 11 هزار و 621  پرواز خروجي. اين تعداد پرواز در مجموع 1 میليون 394 هزار و 508 مسافر، ورودي و 1 ميليون و 370 هزار و 570 مسافر را خروجي داشته و روي هم رفته بيشتر از 2 ميليون و 700 مسافر را در سال 93 جابجا كرديم.

آيا با راه اندازي باند جديد تعداد پروازها هم بيشتر مي شود؟
بايد ببينيم ما چقدر مي توانيم از ظرفيت ها استفاده كنيم. اتفاق خوبي كه در فرودگاه كيش افتاده اين است كه، ما در سال 93 دو سه كار مهم طرح و برنامه اي انجام داديم؛ يك الگو و استراتژي در فرودگاه تعريف كرديم، مدل مديريتي و اقتصادي طرح فرودگاهي در كيش راه اندازي كرديم و طبق آن پيش مي رويم.
با كمك مسئولين جزيره اعم از معاونت عمراني، معاونت اقتصادي و معاونت مالي اداري حتي هتل ها و تاكسي و بيمارستان و غيره از مدل شهر فرودگاهي (شهري است كه ما مي گوييم فرودگاه يك بخشي است كه نيازمندي هايش در دل شهر قرار دارد) استفاده كرديم و آن را الگو مديريتي قرار داديم.

با ساخت ترمینال های جدید با ترمینال داخلی فعلي چه  مي كنيد؟
در طرح جامع در نظر داریم از آن به عنوان ترمینال پروازهای خارجی استفاده کنیم. امسال این پیشنهاد را مطرح خواهم كرد. ترمینال داخلی را با توجه به اینکه 8500 متر مربع فضا دارد به عنوان ترمینال لانچینگ در نظر بگیریم و سرویس خوب برای مسافران خارجی ارائه دهيم تا مسافر در زمان ورود با مبلمان زيبا روبرو شود.
تجربه به من مي گويد که ترمینال خارجی بايد یک ترمینال لانچ باشد. بعید می دانم تعداد پروازهاي خارجی به30 یا 40 برسد، يا حداقل در این یکی دو سال اتفاقی بیافتد. پروازهای داخلی افزیش پیدا می کند، ولی پروازهای خارجی نه.

چند پرواز خارجی در روز داریم؟
حدود 3 تا 4 پرواز.

مقاصد کجاست؟
بیشتر امارات و ترکیه. البته در سال 93 پرواز به نجف هم داشتیم. برای سال 94 از طریق معاونت گردشگری برنامه ریزی کردیم که از طريق شركت هاي هواپيمايي کیش ایر و زاگرس، به استانبول، هندوستان، نجف، کویت، قطر و عمان پرواز داشته باشیم؛ اینها از جمله برنامه هاي ما است که باید براي اجرا پیگیری کنیم. به نظر من اگر این 4 تا 5 پرواز در روز به 10 پرواز افزايش يابد و 2 برابر شود و ترمينال داخلي هم به صورت لانچ شده باشد، مي تواند پاسخگوی مناسبی برای مسافرین خارجی باشد.

زماني فرودگاه اینترنت نداشت، الان چطور؟
بله درست است ولی در حال حاضر در ترمینال ها اينترنت وجود دارد. زماني كه وارد فرودگاه مي شوید، مشخصات فرودگاه روي گوشي شما ارسال مي شود و از شما کد ملی می خواهد و بر اساس آن کاربری و رمز را در اختيارتان قرار مي دهد. 

چه برنامه اي براي سالن پروازهاي خارجی فعلی داريد؟
در برنامه طرح جامع مصوب شده است که یک سالن وی آی پی و دیگری سی آی پی شود.

تفاوت شان در چیست؟
VIP، برای مقامات دولتی و CIP، برای مقامات بخش خصوصی است. موضوع دیگری که در بحث پروازها به آن پرداختيم، بحث پرواز کارگو است؛ مذاکره خوبي با یکی از کمپانی هايي كه مسئوليت چارتر شرکت های ایر کارگو در سطح بین المللی دارند، داشتيم (اين شركت ها محل استراحت هواپیما در حوزه خلیج فارس هستند). رایزنی هایی در اين خصوص انجام شده، فعلا به صورت خدمات به هواپیما استفاده مي شود. بعدا از ظرفیت این هواپیما برای حمل و نقل بار استفاده خواهيم كرد و در گام های بالاتر کارگو سنتر را راه اندازي مي كنيم.

شرکت هایی مثل  TNT ، DHL و چند شرکت بین المللی دیگر، آیا بعد از لغو تحریم ها می توانند به ايران بیایند؟
بله، این شرکت ها به عنوان خدمات بار فرودگاهی فعالیت می کنند. در نظر داريم ظرفیت را در جزیره زیبای کیش بالا ببریم و اینجا را مستعد این خدمات کنیم.

الان اگر تحریم ها لغو شود فرودگاه کیش پروازهای بین المللی اش بیشتر می شود؟
باید اینگونه شود ولی با نوع تصميمي كه مقامات عالي اتخاذ می کنند ارتباط مستقيم دارد. من خوشحال هستم که آقایان ترکان و مونسان روي این موضوعات نظرات بلند و خوبی دارند. این اتفاقاتی که در عرصه بین الملل در حال روی دادن است ، اینها زیرکانه در حال پيگيري هستند تا از این فرصتها به نفع کیش استفاده کنند.

همه شرکت های هواپیمایی با فرودگاه کیش کار می کنند؟
بله 14 شرکت هواپیمایی داخلی کشور در فرودگاه کیش عملیات دارند.

از عملكرد شركت هايي هواپيمايي راضي هستيد؟
خوب هستند، به کیش که می رسند همه خوب می شوند.

اين شركت ها مساله سوخت و بدهی ندارند؟
ما شب نوروز سعی کردیم بدهی اینها را به حداقل برسانیم که انصافا همکاری خوبی با فرودگاه داشتند. در مورد موضوع سوخت گیری، شركت ها خودشان به آن رسيدگي مي كنند، ما با این موضوع کاری نداریم. سوخت مورد نیاز هواپیما از طریق شرکت ملی نفت تأمین می شود.

از شنبه تا جمعه کدام شرکت بیشترین پرواز را دارد؟
ما در کیش بیشترین پروازمان از طريق کیش ایر انجام مي شود.

کیش ایر در طول روز چند پرواز به تهران دارد؟
با توجه به لوسیزن و های سیزن پرواز انجام مي شود. برای مثال در یک روز جمعه، ما 80 پرواز داشتیم 40 پرواز رفت و 40 پرواز برگشت. از این 80  پرواز 15 پرواز از 40 پرواز متعلق به کیش ایر است. بعد از کیش ایر در جزیره، شركت هواپيمايي زاگرس که بیشترین پرواز را دارد؛ با 6 پرواز در روز. براي نمونه، امروز (روز مصاحبه) 20  پرواز به تهران انجام شد و3 پرواز هم به دوبي.

کل پرسنل فرودگاه چند نفر است آیا شما آمار شرکت ها را هم دارید؟
فرودگاه کیش بهره ورترین فرودگاه کشور است. نسبت تعداد پروازها، نسبت به تعداد پرسنل به عنوان شاخص بهره وری، فرودگاه کیش حداقل یا زیر حداقل است.

با کمبود نیروی انسانی در فرودگاه آیا نیروها فرسوده نمی شوند؟
خير، استانداردها در این زمینه رعایت شده است. با رایزنی های انجام شده مقرر شد حقوق پرسنل خدمات بار فرودگاهی نیز افزایش یابد چرا که نیروها در این بخش افراد زحمتکشی هستند که کمتر به وضعیت آنان رسیدگی شده که با صحبت هایی که با شرکت های مربوطه انجام داده ایم قرار است حقوق این پرسنل نیز افزایش پیدا کند.

ميزان حقوق یک مدیر ترمینال چقدر است؟
فکر می کنم حدود 2 میلیون تومان است.

 درآمدهای فرودگاه از کجاست؟
در سال به طور ميانگين حدود 25 میلیارد درآمد داریم، حدود 22 میلیارد هم هزینه. درآمدها شامل عوارض و نشست و برخاست و پول شرکت ها، اجاره اماکن و کمیسیون هایی که از خدمات فرودگاه می گیریم.

چند نقر پرسنل دارید؟
حدود 140 نفر پرسنل در بخش های مراقبت زمینی، برج کنترل، مخابرات و فنی، پرسنل ترمینال و حراست. پرسنل بخش خدمات شرکت های بار و سوخت هم مستقل هستند.

یک سئوالی که ممکن است برای مسافران پیش بیاید. چرا دیگر برچسب شکستنی را روي بار نمی زنند؟
باید بزنند.

ولی نمی زنند، دليل حذف شدن این موضوع از خدمات بار چيست؟
باید بزنند، ما یک بار سر این موضوع بحث داشتیم، این جزء خدمات استاندارد یاتا است. این نیاز به تصمیم گيری ملی دارد. اما در فرودگاه کیش تاكيد شده كه باید این لیبل روي بارهاي شكستني نصب شود. چون رونق کیش در زمينه گردشگری است و ما هم فرودگاه گردشگری هستیم، پس تمام تغییر و تحولات آن به حوزه گردشگري بستگي دارد؛ پس بايد بهترين خدمات به مسافران عرضه شود. به این موضوع اعتقاد داریم که در فرودگاه کیش گردشگر از مدیر کل بالاتر است. این موضوعي است كه من مکررا به پرسنل گفته ام و تاثیر هم داشته. کلاسی تحت عنوان «مهمان نوازی فرودگاهی» در فرودگاه برای پرسنل برگزار شد و از اساتید هتلداری براي تدريس كمك گرفتيم، همه پرسنل در اين كلاس ها حضور داشتند و آموزش دیدند.

دیگر چه برنامه هایی دارید؟
مسائل امنیتی هم مسئله بسیار مهمی است. امسال در نظر داريم طرحي به نام «طرح امنیت فرودگاهی» تدوین كنيم. همچنين طرح فنس فرودگاه که پارسال شروع شد، 50 درصد كار انجام شده و مابقی آن تا پایان بهار به اتمام می رسد.
در سال 93 با رایزنی های که بین فرودگاه و شرکت توسعه و سرمایه گذاری و شرکت همراه کوشا کیش انجام شد، 5 اتوبوس صفر کیلومتر از آلمان برای جابجایی مسافران خريداري شد.
دو دستگاه جت استارتر و یک دستگاه ایرکاندیشن از آلمان برای فرودگاه خریداری شد. تا یک ماه دیگر حداکثر 10 اتوبوس نو دیگر به ناوگان اتوبوس فرودگاهي اضافه خواهد شد.
در بخش هندلینگ با آموزش هایی که داده شد و نظارت هایی که صورت گرفت از جمله ایجاد و راه اندازی مدیریت ایر پرونت، مدیریت ایمنی، مدیریت ایزو و گواهینامه فرودگاهی و مدیریت کنترل پروازها؛ این 4 مدیریت در فرودگاه کیش ايجاد شد. همین نظارت ها باعث شد بخش هندلینگ كه روزی بحث کمی داشت، دستگاه نداشتند و نمی توانستند خدمات عادی به هواپیما ارائه دهند، امروز به بهترین کیفیت ممکن برسند. در حال حاضر تعداد اتوبوس ها و چرخ دستی حمل بار و غیره همه در شرايط خوبي است.
در سال 93، ما هيچ حادثه اي نه در هوا و نه روی زمین نداشتيم و اين همه نتيجه زحمات تمامي پرسنل است.
ذکر این نکته ضروری است که سازمان جهانی هواپیمایی ایکائو، جزیره زیبای کیش را برای اجلاس منطقه اي خود در شهریور ماه 1394 انتخاب کرده که از کشورهای منطقه قریب به 25 مهمان در آن حضور دارند. اجلاس منطقه ای ایکائو برای معرفی جزیره زیبای کیش فرصت بسیار مغتنمی است.

گفتگو: میثم غلامی
منبع: ماهنامه آغاز