چابهار صنعتی می شود

با مجتبی اسدی مدیر صنایع سازمان منطقه آزاد چابهار گفتگو کردیم. او از وضعیت پیکره های 9 گانه منطقه آزاد چابهار گفت. از برنامه های مدیریت صنایع منطقه، نشست با صنعتگران، تولید کنندگان و فعالان این عرصه با آغاز گفتگو کرد. 

وی می گوید: بندر چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی در ایران مورد اشاره و نظر دولت بوده و هست و به دلیل این موقعیت می تواند به بازارهای زیادی دسترسی داشته باشد. این منطقه به بیش از 39 کشور به صورت مستقیم یا از طریق دریا و خشکی دسترسی دارد که می تواند محل دپوی کالا، ترانزیت، پردازش و فرآوری مواد مورد نیاز این کشورها باشد به عنوان مثال هند با خرید سنگ آهن از افغانستان و انتقال آن به صورت خام، درصدد انجام فرآوری اولیه در منطقه آزاد چابهار است.

پیکره های صنعتی در چابهار

اسدی ادامه می دهد: پیکره های 9 گانه منطقه آزاد چابهار در 14 هزار هکتار مساحت گسترده شده است که کاربری های صنعتی در بخش صنایع سنگین، در قسمت شمالی منطقه، تحت عنوان پیکره 8 با مساحت 6800 هکتار و صنایعی مانند پتروشیمی، آلومینیوم، فولاد و مینی پالایشگاه ها قرار گرفته اند. در پیکره 7 صنعتی که همجوار با پیکره 8 است صنایع متوسط و کارخانه ای و بعضی از صنایع پایین دستی در آنجا جانمایی شده اند و بقیه صنایع کوچک هم در پیکره 1و2 هستند که تحت عنوان فاز کارگاهی تعریف شده اند.

مدیر صنایع منطقه آزاد چابهار افزود: در حال حاضر در منطقه آزاد چابهار 118 شرکت دارای پروانه معتبر وجود دارند که حدود 80 شرکت به صورت دائم فعال هستند و بقیه آنها به صورت فصلی کار می کنند مثلا صنعت شیلات. در صنایع کوچک چندین بخش فعال وجود دارد. در بخش مواد غذایی و بسته بندی چای، 5 شرکت فعال داریم که دارای ظرفیت تولیدی بالایی هستند، از هند و کنیا تامین چای خارجی انجام شده و بسته بندی به طور کامل در چابهار انجام می شود. به این دلیل منطقه آزاد چابهار، قطب چای کشور تلقی می شود.

فرآوری برنج در چابهار

مجتبی اسدی گفت: در بخش تولید برنج 2 شرکت فعال در منطقه وجود دارد که برنج خام یا دارای شلتوک را از پاکستان و هند وارد کرده و پس از تمیز کردن، سورت و بسته بندی شده و برای مصرف داخل و خارج از کشور توزیع می کند. قابل ذکر است که عمده برنج برای مصرف داخل است. سایر مولفه های غذایی شامل: تولید روغن، بسته بندی روغن خوراکی، تولید آرد از گندم وارداتی، تولید گوشت قرمز با فرآیند صفر تا 100 از وارد کردن دام زنده تا بسته بندی و ارسال به داخل کشور در این منطقه انجام می شود.

وی افزود: طبق مصوبه دولت مبنی بر اینکه 30 درصد از کالاهای مورد نیاز استان های جنوب شرق و شرق کشور باید از طریق منطقه آزاد چابهار تامین شود، این 30 درصد شامل برنج، روغن و گوشت است. در این منطقه شرکت های تولیدی فعال، درحد استانداردهای بین المللی در زمینه نساجی، تولید پوشاک، ابریشم و پتو فعالیت می کنند. بخش های فعال در حوزه پوشاک 9 شرکت است. در بخش محصولات الکترونیکی نیز تعدادی تولیدکننده داریم. همچنین در بخش لوازم آرایشی و بهداشتی نیز 3 شرکت فعال وجود دارد.

اسدی ادامه داد: صنایع میانی و متوسط شامل شرکت کشتی سازی که تولید شناورهای 1450 تنی را بر عهده دارد.

چابهار صنعتی می شود

وی به احداث مجتمع پتروشیمی مکران چابهار اشاره می کند و می گوید: سازمان منطقه آزاد چابهار اقدام به واگذاری زمین به مجتمع پتروشیمی مکران کرده که بیش از 28 برنامه برای زیر مجموعه این شرکت طراحی شده که در زمینه تولید اوره و آمونیاک از گاز متان در فاز اول و در فازهای بعدی تولید اتیلن و سایر مواد ملامینی به عنوان صنایع بعدی در فاز 2 و همین طور صنایع پایین دستی در فاز 3 راه اندازی خواهد شد. در بخش دیگر صنایع سنگین، 3 شرکت در زمینه فولاد در منطقه ایجاد شده است که شرکت فولاد مکران دارای ترکیب دولتی و خصوصی است. ایمیدرو، منطقه آزاد چابهار و شرکت های تولید کننده فولاد کشور در آن مشارکت دارند. بخش صنایع سنگین چابهار نیز در حال احداث است. بیش از30 درصد آماده سازی سایت در بخش پتروشیمی انجام شده است و در بخش فولاد نیز در حال آماده سازی زمین هستیم. همچنین مراحل تسطیح زمینو تامین آب و برق در سطح نیازهای کارگاهی در این پروژه انجام شده است.

در حوزه مینی پالایشگاه ها نیز ما 3 متقاضی سرمایه گذاری در این حوزه داریم که یکی از آنها با مشارکت ایران و چین است به نام پتروچین که آماده سازی زمین، دیوارکشی و محصور شدن آن انجام شده همچنین مجوز برای فعالیت بالا دستی نیز گرفته شده است. 2 شرکت دیگر نیز در حال عقد قرارداد هستند.

خودروهای چابهاری به بازار می آیند

مدیر صنایع سازمان منطقه آزاد چابار در خصوص قطب سوم خودرو سازی در چابهار گفت: اخیرا مدیریت قطب خودروسازی توسط مدیرعامل سازمان منصوب شده و در منطقه مستقر شده است و پیگیری مطالعات در بخش های بالادستی، نحوه تامین مواد اولیه و همچنین عقد قرارداد با شرکت های تامین کننده قطعات و مباحث مربوط به پشتیبانی و خدمات پس از فروش را انجام می دهد.

وی به سرمایه گذاری اخیر در این منطقه هم اشاره می کند و می گوید: در بخش آلومینیوم، ترانزیت و گردشگری نیز متقاضیان سرمایه گذاری وجود دارد. به عنوان مثال در حوزه گردشگری یک شهرک توریستی ـ تفریحی توسط 2 سرمایه گذار بومی که در خارج از ایران هم سرمایه گذاری داشته اند، در حال احداث است. در بخش ترانزیت نیز بندر چابهار به دلیل وجود اسکله با ظرفیت پذیرش کشتی های 100 هزار تنی دارای پتانسیل خوبی است که این ظرفیت در حال افزایش است.

ورود اتباع خارجی تسهیل می شود

اسدی اظهار داشت: در بخش فرودگاهی و ترانزیت نیز برنامه های خوبی در چابهار تدارک دیده شده که توسط معاونت ها و مدیریت های مختلف در سازمان پیگیری می شود. اگر مشکلات مربوط به فرودگاه و اضافه شدن آن به منطقه آزاد انجام شود بحث ورود اتباع خارجی با سهولت بیشتری انجام می گیرد. پلوگیری کشتی های با ظرفیت بالا نیز امکان ترانزیت بیشتر کالاها را از این بندر به کشور و کشورهای هدف فراهم می کند که درآمدهای حاصل از آن موجب بهبود فضای اقتصادی و رونق فضای کسب و کار می شود.

وی تاکید می کند: اگر 30 درصد کالاهای اساسی کشور به جای ورود به سایر بنادر، وارد چابهار شود، از رفت و آمدهای بیهوده که ناشی از انتقال این کالاها به استان های شرق و جنوبی است جلوگیری به عمل آمده و طبیعتا در سوخت، انرژی، زمان و هزینه نیز صرفه جویی خواهد شد و این مزیت نیز می تواند به سایر مزیت های این منطقه اضافه شود. مجموعه این مزیت ها باعث افزایش رشد در شاخص های صنعتی شده است از جمله ارزش مواد اولیه وارد شده به منطقه آزاد که در سال 92 نسبت به سال 91، 136 درصد افزایش داشته همچنین ماشین آلات وارد شده نیز رشد 3 برابری داشته است. ارزش کل تولیدات نیز علی رغم تغییرات نرخ ارز 25 درصد رشد داشته است.

سرمایه گذاری های محقق شده چقدر است؟

اسدی گفت: در سال 92، 46 میلیارد تومان سرمایه گذاری محقق شده در منطقه آزاد چابهار ثبت شده است. حجم سرمایه گذاری در حوزه پتروشیمی 18 میلیارد دلار و در حوزه فولاد 3.5 میلیون تن ظرفیت اعلام شده است. در بخش مینی پالایشگاه ها، شرکت پتروچین 500 میلیون دلار سرمایه گذاری در فاز یک انجام داده است که در 2 بخش عملیاتی می شود. این فاز می تواند 40 هزار بشکه شامل نفتا، قیر، مازوت، نفت سفید و گازوئیل را تولید کند.

وی در خاتمه می گوید: سواحل مکران، دریای عمان و همچنین منطقه آزاد چابهار می توانند ارزش اقتصادی مناسبی در صنعت کشور پدید بیاورند به طوری که با ایجاد ثروت برای کشور جایگزین مناسبی برای درآمدهای نفتی باشند. توجه مسئولان به مؤلفه های توسعه این منطقه مانند راه آهن و توسعه زیرساخت ها در حوزه نرم افزاری و سخت افزاری می تواند درآمدهای پایدار را در کشور ایجاد کند. این اتفاق نیاز به هم فکری میان مجلس، دولت و مسئولان محلی دارد. 

منبع: ماهنامه آغاز