یک کارشناس اقتصادی گفت: انتظار می‌رود راه‌اندازی منطقه آزاد مهران در استان ایلام بر مبنای یک ساختار علمی - کارشناسی و با اجماع نظر از نخبگان انجام شود تا چالش‌هایی که در گذشته و اکنون در سیاست‌گذاری و اجرا در بخش تولید و تجارت استان وجود دارد تکرار نشود.
علی حیات‌نیا با بیان اینکه منطقه آزاد تجاری- صنعتی مهران جایگاه استراتژیک ایلام را در پیکره اقتصادی کشور تعریف می‌کند، تاکید کرد: مناطق آزاد تجاری یکی از ظرفیت‌های مهم رشد اقتصادی محسوب می‌شود. امید است با پیگیری نمایندگان، لایحه دولت به تصویب نهایی مجلس رسیده و اجرایی شود.
وی افزود: ایجاد مناطق آزاد تجاری در استان‌های دارای مزیت مانند استان ایلام ضمن کمک به رشد پایدار اقتصادی، افزایش سطح درآمد و کاهش نرخ بیکاری برای صنعت و تولید استان بازدهی فزاینده به همراه داشته است. همچنین به کاهش آسیب‌های اجتماعی و ارتقای شاخص‌های توسعه پایدار در ابعاد مختلف و در دو سطح منطقه‌ای و ملی می‌انجامد.
دانشجوی دکترای اقتصاد تأکید کرد: ایجاد مناطق آزاد اقتصادی نتیجه سیاست‌های سه‌گانه تجارت آزاد، صنایع با محوریت صادرات و مقررات زدایی است که اهدافی مانند تخصیص مجدد و بهینه منابع و نهاده‌های تولید، جذب سرمایه‌گذاری‌ها جدید به‌خصوص سرمایه‌گذاری خارجی، رشد اشتغال، ارتقای فنّاوری، توسعه صادرات و کسب درآمدهای ارزی، تجمیع سرمایه‌ها و کمک به مهار تورم را دنبال می‌کند.
این مدرس دانشگاه درباره امکانات قانونی که منطقه آزاد ایجاد می‌کند، خاطرنشان کرد: معافیت مالیاتی برای دریافت‌کنندگان مجوز فعالیت اقتصادی، امکان ورود اتباع خارجی بدون اخذ روادید، کارایی سرعت و خدمات کامل بانک‌های دولتی - خصوصی و شرکت‌های بیمه، عدم محدودیت در انتقال ارز به دیگر مناطق آزاد ایران یا سایر کشورها، آزادی کامل ورود و خروج سرمایه، امکان ورود و خروج کالا از منطقه به خارج کشور بدون تشریفات اداری، مقررات آسان برای ورود قانونی کلیه کالاها طبق جدول عوارض گمرک، معافیت از حقوق گمرکی برای واردات مواد اولیه و ماشین‌آلات صنعتی واحدهای تولیدی از مهم‌ترین امکانات قانونی در مناطق آزاد است.
حیات‌نیا با بیان اینکه ایجاد مناطق آزاد تجاری در استان ایلام آثار مثبتی را بر اقتصاد استانی و ملی از جمله توجیه‌پذیری بسیاری از صنایع در استان با گسترش بازارهای هدف و ایجاد تقاضای انبوه و رشد تجارت کالاها و خدمات به‌جا می‌گذارد، تصریح کرد: احداث منطقه آزاد تجاری در استان ایلام با توجه به اینکه مرز بین‌المللی مهران کانون اصلی تردد زوار و صادرات کالا به کشور عرق است می‌تواند روند صادرات ایران به کشور عراق و سایر کشورهای منطقه را گسترش دهد.
این مدرس دانشگاه، تحرک بین‌المللی عوامل تولید را از دیگر آثار و پیامدهای ایجاد منطقه آزاد تجاری دانست و گفت: ایجاد مناطق آزاد تجاری موجب تحرک عوامل تولید به‌خصوص عامل تولید سرمایه در دو سطح ملی و بین‌المللی می‌شود و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI و جریان‌های مالی را این مناطق گسترش می‌دهند و فنّاوری اطلاعات و حمل‌ونقل توسعه می‌یابد.
حیات‌نیا ادامه داد: فنّاوری اطلاعات و حمل‌ونقل از پبش برنده‌های توسعه است و با ایجاد منطقه آزاد تجاری در استان ایلام سیستم حمل‌ونقل استان به‌تبع نیاز گسترش‌یافته و تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات توسعه می‌یابد.
دانشجوی دکتری اقتصاد تصریح کرد: صنعت توریسم در گسترش تعامل بین کشورها نقش بی‌بدیلی دارد به‌گونه‌ای که این صنعت را یکی از رویکردهای محوری ایجاد اشتغال پایدار، افزایش درآمد سرانه و تنوع در منابع ایجاد درآمد می‌دانند و ایجاد منطقه آزاد تجاری در استان ایلام با توجه به ظرفیت‌های گردشگری طبیعی و تاریخی استان به توسعه صنعت گردشگری کمک کرده و به فعال شدن این بخش منجر خواهد شد.
وی با مؤثر خواندن این رویداد در ایلام در ایجاد اشتغال و افزایش درآمدهای منطقه‌ای و ملی تأکید کرد: یکی از اهداف مهمی که در تأسیس مناطق آزاد در جهان مورد توجه قرار می‌گیرد، ایجاد اشتغال و افزایش سطح درآمد در مناطق است. در قوانین مناطق آزاد تجاری بسیاری از کشورها مثل اروگوئه، ایجاد اشتغال، اولین و مهم‌ترین هدف ایجاد مناطق آزاد تجاری ذکر شده است. ایجاد مناطق آزاد تجاری رشد سرمایه‌گذاری را به همراه داشته که همین عامل به افزایش اشتغال و کاهش نرخ بیکاری در این مناطق منجر می‌شود. همچنین با افزایش حجم تجارت و سرمایه‌گذاری، درآمدهای منطقه و به‌تبع درآمدهای ملی نیز ارتقا می‌یابد.
دانشجوی دکتری اقتصاد توسعه، اندازه بازار داخلی را پنجمین پیامد ایجاد منطقه آزاد عنوان کرد و گفت: مهم‌ترین تأثیر مناطق آزاد تجاری، افزایش سرمایه‌گذاری خارجی است. یکی از عوامل مؤثر بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، اندازه و مقیاس بازار است. توسعه مناطق آزاد تجاری موجب افزایش اندازه بازار صنایع داخلی شده و بازارهای هدف جدید را ایجاد می‌کند.
وی با بیان اینکه توسعه مناطق آزاد تجاری و توسعه تجارت آزاد به افزایش شاخص جهانی‌شدن در اقتصاد ملی می‌انجامد، اظهار کرد: گسترش تجارت آزاد و ایجاد مناطق آزاد تجاری جدید به‌خصوص به آزادسازی بیشتر اقتصاد داخلی و توسعه مناسبات اقتصادی در سطح بین‌المللی می‌انجامد.
حیات‌نیا تأکید کرد: در نوار مرزی غرب کشور تاکنون منطقه آزاد تجاری راه‌اندازی نشده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی، منابع و زیرساخت‌ها، استان ایلام واجد شرایط مناسبی استان برای ایجاد منطقه آزاد تجاری است. ایجاد این منطقه در استان ایلام می‌تواند تحولی بنیادی در تولید، ایجاد اشتغال، تثبیت جمعیت مرزنشین، افزایش درآمد و در نهایت توسعه‌ی پایدار ایجاد نماید و در عرصه اقتصاد ملی و کلان نیز حائز اهمیت است.
وی، تقویت اقتصاد استانی و ملی با ایجاد منابع درآمدی جدید، گسترش تبادل تجاری با سطح گسترده‌تر، ارتقای سطح معیشت استان و مناطق مرزنشین به‌منظور افزایش همگرایی در راستای منافع و امنیت ملی، ممانعت از ورود کالاهای قاچاق و ممنوعه و کنترل کالاهای مبادله شده، افزایش میل ماندگاری مردم در مرزها و جلب همکاری مرزنشینان در حراست از مرز و ایجاد امنیت در مناطق مرزی را ازجمله مهم‌ترین مزایای احداث منطقه آزاد تجاری در استان ایلام عنوان کرد.
این مدرس دانشگاه، افزایش اشتغال‌زایی و کاهش نرخ بیکاری در استان به‌خصوص در مناطق مرزی و رونق‌بخش گردشگری و توریسم با افزایش مسافرت برای تأمین کالاهای باقیمت پایین‌تر به استان را از دیگر ره‌آوردهای احداث منطقه آزاد تجاری دانست و تصریح کرد: انتظار می‌رود راه‌اندازی این منطقه در استان ایلام بر مبنای یک ساختار علمی-کارشناسی و با اجماع نظر از نخبگان انجام گیرد تا چالش‌هایی که در گذشته و اکنون در سیاست‌گذاری و اجرا در بخش تولید و تجارت استان وجود دارد تکرار نشود و این منطقه بتواند سیکل توسعه‌نیافتگی و دایره فقر در استان را بشکند.
وی تأکید کرد: درصورتی‌که در راه‌اندازی این طرح، تقاضا و نیاز با یک سازوکار مبتنی بر علم و دانش توسط مدیریت استان ایجاد شود می‌توان یک ساختار منسجم بر مبنای مزیت‌های منطقه‌ای و ملی برای آن تعریف کرد که تخصیص بهینه منابع را براساس برتری نسبی در تولید محصولات قابل صدور، تکثیر رقابت و افزایش کیفیت، گسترش بازارهای داخلی و خارجی، افزایش سطح فناوری و ایجاد روحیه ابداع و نوآوری در منطقه را به همراه داشته باشد.
منبع: ایسنا