پول روی پول گذاشتن و سرمایهگذاری در بازارهای مختلف از زمان اختراع اولین مسکوکات برای بشر کار جذابی بوده است. چه آن زمان که کودکی قلک کوچکش را محل امن جمعآوری داشتههایش میداند، چه آن زمان که خانم خانه برای رسیدن به دارایی بیشتر، انگشتر و النگوهایش را سنگینتر میکند.
بدون شک هر کسی به سبک خود و بسته به نوع و جریان زندگیاش در تلاش است تا از حیث مادی نیز پیشرفتهایی را در زندگی تجربه کند. دنیای سرمایهگذاری هم که مانند آسمانی بیانتها در برابر سرمایهگذاران خرد و کلان قرار دارد و هر روز نیز به متدهای فعالیت در حوزه سرمایهگذاری نیز افزوده میشود. اما سوالی که هر روز و همیشه ذهن صاحبان سرمایه را مشغول کرده، این بوده است که در راه چه تجارتی، در چه شهری و در چه زمانی قدم به دنیای سرمایهگذاری بگذارند؟ موضوعی که پاسخ به آن با توجه به شرایط اقتصادی-سیاسی کشور دایره گستردهای را شامل میشود. در این نوشتار اما در پی گوشزد کردن مزیتهای سرمایهگذاری در بازارهای مختلف نیستیم و نمیخواهیم از بازدهی بازار طلا بگوییم یا اینکه بازار بورس و اوراق بهادار را برایتان جذاب جلوه دهیم؛ در این گزارش درصددیم تا با شفافسازی لایه دیگری از تجارت و سرمایهگذاری، تاثیری مهم در وسعت دیدتان در میدان بزرگ سرمایهگذاری در کشور داشته باشیم.
تجارت و سرمایهگذاری در آزادی مطلق
معنای آزادی برای سیاسیون و اقتصاددانان قدری متفاوت است. سیاسیون به دنبال تکامل رفتاری جامعه مدنی هستند و اقتصاددانان به دنبال امنیت سرمایهگذاری و بازدهی بیش از حد آن. به همین منظور به سراغ یکی از مناطقی رفتهایم که جدا از جذابیتهای زایدالوصف توریستیاش، بستری مناسب برای سرمایهگذاری در حوزههای مختلف تجاری و گردشگری است؛ منطقهای که با قرار گرفتن در کرانه جنوبی کشورمان یکی از محافل امن سرمایهگذاران و البته اولویت گردشگران محسوب میشود. جزیره زیبای کیش منطقهای است که بدون شک آوازه گردشگرپذیری و تجارت در آن به خارج از مرزهای کشورمان هم رسیده است. منطقهای که معافیتهای متعدد مالیاتی و گمرکی موجب شده است سرمایهگذاران داخلی و خارجی با آرامشی بینظیر به کسبوکار در این منطقه بپردازند. اگرچه جزیره کیش تنها 15 کیلومتر طول دارد، اما مزایایی نظیر معافیت 20 ساله مالیاتی، امکان انتقال ارز به خارج از کشور بدون محدودیت، وجود مراکز دانشگاهی و علمی، امکان ترانزیت آسان کالا به کشورهای دیگر و فضای مثبت کسبوکار موجب شده است تا سیر پیشرفت سرمایهگذاری و البته بازدهی آن سرعت زیادی بگیرد.
الگوبرداری از هاوایی و ایجاد مرکز تجارت
طبق اطلاعات موجود در کتب تاریخی درباره جزیره کیش، این منطقه مرکز تجارت و بازرگانی در عصر غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان و مغول بوده است و به نوعی اوج رونق و شکوفایی تجارت در این جزیره، از ابتدای آن دوران تجربه شده است. مورخاني نظير ابنبطوطه و حمدالله مستوفي كه در اين دوره از كيش ديدن كردهاند، همگي از عظمت، آباداني و زيبايي كيش سخن گفتهاند. بنا بر نوشتههاي مورخان، نام كيش در دوره ايلخانيان مغول پيوسته با اسامي ولايات معتبري چون بغداد، شيراز، بحرين و هندوستان آورده ميشده و پيوسته پيشوند «دولتخانه» قبل از عنوان كيش ذكر ميشده است. علاوه بر اين، ويرانههاي بهجامانده از شهر حريره در قسمت شمال جزيره نيز از عظمت جزيره كيش در آن دوران حكايت ميكند. بعد از آن سالها اما در سال 1349 جزيره كيش مورد بازديد هيئتهاي كارشناسي ايران و آمريكا قرار گرفت و با توجه به موقعيت جغرافيايي و استراتژيكي مناسب، بهعنوان يك مركز بينالمللي توريستي - تجاري مورد توجه قرار گرفت. به منظور جلب جهانگردان به اين جزيره و تامين آسايش و رفاه آنان، در مهر 1351 سازمان عمران كيش به ثبت رسيد. سازمان عمران كيش طرح منطقه توريستي جزيره كيش را با الگو قراردادن جزاير هاوايي و كرانههاي جنوبي درياي مديترانه، با هزينه زيادي آغاز كرد و تا پيش از انقلاب فاز اول آن را به همراه بخشي از فاز دوم به اجرا درآورد.
سیر صعودی ساختوساز ادامه دارد
برای درک بهتر موضوع تجارت و فرصتهای سرمایهگذاری در جزیره کیش به سراغ فرشید کریمی، یکی از سرمایهگذاران باسابقه در صنعت گردشگری این جزیره، رفتیم. او با علاقهای مثالزدنی از کیش صحبت میکرد و به خاطر فرصتهای ازدسترفته در سالیان پیش قدری دلگیر بود. البته تمامی این اتفاقات نمیتوانست موجب شود تا امیدی را که در یک سال اخیر برای رونق و ثبات سرمایهگذاری در کیش به وجود آمده، پنهان کند. او که مدیرعاملی شرکت آرین پارسه کیش و هتل شایگان را هم در اختیار دارد، درخصوص سالهای دور سرمایهگذاری در این منطقه میگوید: کیش از قدیمالایام پایگاهی برای سرمایهگذاری بوده و بیشک این روند برای این منطقه ادامه خواهد یافت. پیش از انقلاب که اولین هتل کیش به نام «شایان» توسط یک تیم فرانسوی ایجاد شد، قرار بر این بود تا کیش بهعنوان پایگاهی برای خرید، سرگرمی و سرمایهگذاری افراد باشد. پس از انقلاب اما کیش دستخوش تحولات بسیاری بود که بحث گردشگری نیز از آن جمله تغییرات است. در چند سال اخیر هم پروژههای زیادی در کیش مانند پارک آبی و هماکنون حدود 21 هتل در دست ساخت است که با وجود 50 هتل ساختهشده، قدری صنعت گردشگری را رشد داد. زیرساختها در کیش اما بسیار قدرتمند پایه گذاری شدهاند. برای مثال پیش از انقلاب زمانی که هواپیمای کنکورد در این جزیره به زمین نشست، نشان داده شد که چه فرودگاه و تجهیزات خوبی در این منطقه وجود دارد. البته مصوبه دولتهای قبل در بحث توسعه فرودگاه کیش همچنان از سوی دولت یازدهم در حال پیگیری و اجراست که این نیز موجب خواهد شد روابط بینالمللی گسترش یابد.
امنیت و ثبات برایسرمایهگذاران فراهم است
با وجود گسترش صنعت گردشگری و ساخت هتلهای متعدد و با امکانات در کیش همچنان کمبود واحدهای اقامتی در این جزیره حس میشود. این را فرشید کریمی میگوید و اضافه میکند: در سالهای اخیر مباحثی نظیر نوسانات ارزی و قیمت مصالح موجب شده بود امنیت سرمایهگذاران و موضوع ثبات سرمایهگذاری قدری به خطر بیفتد. در یک سال اخیر اما تلاشهای دولت تدبیر و امید در راستای ثبات بازار موجب شد تا بار دیگر سرمایهگذاران به مناطق آزاد بیایند و اقدام به ایجاد پروژههای مختلف کنند. برای مثال با وجود ساخت هتلهای متعدد در یک سال اخیر در این جزیره باز هم کمبود واحدهای اقامتی حس میشود و در زمان پیک حضور مسافران در کیش برخی خانوادهها مجبور به استفاده از کمپهای سازمان منطقه آزاد و خانههای شبانه میشوند که این نیاز نیز میتواند با ساخت هتلها یا امکانات دیگری تامین شود. از سوی دیگر افراد خارجی که در کشورهایی نظیر امارات زندگی میکنند، مجبورند برای تمدید ویزای خود به یک مکان دیگر مهاجرت کنند تا دوباره بتوانند به امارات بازگردند. در بسیاری از این موارد توریستهای خارجی به کیش میآیند و نظر بسیار مثبتی در مورد کیش و سرمایهگذاری در آن دارند.
پرواز از کیش به استانبول، دبی
این فعالان صنعت گردشگری جزیره کیش در ادامه صحبتهایش به خطوط هوایی این جزیره اشاره میکند و میگوید: اکنون ما خط هوایی کیش – استانبول را با هفتهای دوبار پرواز داریم که در جلسه مسئولان ترکیش ایرلاین در حال تلاش هستیم تا ظرفیت استفاده از این خط را بالاتر ببریم و طرف ترک هم علاقهمندی نشان داده تا به وسیله ترکیش ایرلاین در این مسیر کمکرسانی کند. برقراری این پرواز دروازه ارتباطی ما با اروپاست که به دلیل نبود شرایط ویزایی و گمرکی در کیش نظر بسیاری از سرمایهگذاران خارجی را هم جلب خواهد کرد. از طرف دیگر برقراری ارتباط با ترکیه بهعنوان یکی از کشورهای مطرح در زمینه توریسم و البته گردشگری حلال در دنیا موجب میشود ضعف اخیر کیش و مراکز خرید آن در هجوم کالاهای چینی نیز برطرف شود و کالاهای ترک که از کیفیت ساخت بالاتری برخوردار هستند، جای این اجناس را در بازار بگیرند. خطوط پروازی از جزیره کیش اکنون به کشورهای امارات، عراق و ترکیه برقرار است.
ایجاد اولین شورای گردشگری در کیش
مدیرعامل هتل شایگان در ادامه صحبتهایش به یک خبر خوب اشاره کرد و گفت: از دیگر فعالیتهایی که در زمان مدیریت آقای مونسان در منطقه آزاد به سرانجام رسید، بحث تاسیس اولین شورای گردشگری در جزیره کیش بود که اخیرا فعالیت خود را آغاز کرده است و برای وحدت رویه میان مسئولان و البته سیاستگذاریهای کلان در حوزه گردشگری بوده است که این نیز موجب میشود موضوع آرامش و امنیت برای سرمایهگذاران را هم تقویت کند. این شورا متشکل از صنوف مختلف، معاونت گردشگری، نیروی انتظامی کیش، اماکن کیش و ارگانهای مرتبط است.
کیش هم در انتظار توافق ایران با 5+1 است
او در بخش دیگری از صحبتهایش به آینده سرمایهگذاری در این جزیره اشاره کرد و گفت: من به آینده و روند فعلی سرمایهگذاری در کیش بسیار خوشبین هستم و امیدوارم با تعیین تکلیف توافقات ایران در مذاکرات با گروه 5+1 تاثیرات مثبت تعامل جهانی با ایران در این جزیره نیز آشکار شود. البته در همین یک سال گذشته گردشگران خارجی بسیاری به شهرهای مختلف ایران آمدهاند که کیش هم از این قاعده مستثنا نبوده است. البته درگیریهای سیاسی هم در سالهای قبل صدمات زیادی را متوجه کیش کرده بود که بحث تغییر پیاپی مدیران از این جمله بود. در یک سال اخیر اما مدیریت آقای مونسان که فرد باسابقهای هم هستند، تاثیرات خوبی داشته است و فرصتهای سرمایهگذاری بسیاری ایجاد شده است. برای مثال، ساخت پروژه بزرگ شرکت پدیده، ساخت مجتمعهای تجاری متعدد مانند میکا مال و سارینا و مجتمعهای مسکونی مانند برجهای دوقلو، کرانه و پرشین از دیگر پروژههای بزرگ سرمایهگذاری در جزیره کیش بوده که موجب رونق اقتصاد جزیره شده است. در بحث گردشگری سلامت هم بیمارستان کیش و دیگر مراکز پزشکی موجب ارتقای این حوزه شده که مورد توجه بسیاری از گردشگران و سرمایهگذاران خارجی است.
برای امنیت و ثبات سرمایهگذاری در جزیره تلاش کنیم
کریمی در پایان صحبتهایش میافزاید: گردشگری بستر اصلی و مهمترین موضوع در دنیای تجارت کیش است که از ابتدا نیز قرار بوده قطب گردشگری در منطقه باشد. اما این موضوع هم بدون ایجاد امنیت برای سرمایهگذاری مهیا نخواهد شد. برای مثال یکی از سرمایهگذاران قدیمی که موسس و مالک پارک دلفینها و هتل داریوش در کیش بود، به دلیل برخی مشکلات و حواشی که با سازمان منطقه آزاد داشت، از کیش رفت. که البته خروج ایشان از کیش اتفاق مثبتی نیست، زیرا این فرد چهره شناختهشدهای در حوزه بینالمللی است که باید برای جبران آن فکری اساسی کرد.
در کنار این اظهارات اما باید افزود که چهار جزیره کیش، هندورابی فارور و فاروگان از جمله مناطقی هستند که در جزیره کیش موقعیت استراتژیک و بکری را به وجود آوردهاند، که معرفی آنها میتواند فرصتهای بسیاری را در حوزه سرمایهگذاری ایجاد کند. در کنار این ایجاد زیرساختهای لازم در سالهای اخیر در کیش نظیر سیستمهای برق، فاضلاب و پسماند امکانات خوبی را برای ساخت پروژههای مسکونی و تجاری در این جزیره پدید آورده است.
توسعه بندرگاهی کیش و امکان ری اکسپورت در منطقه
یکی از مهمترین اقدامات اخیر در این حوزه، توسعه بندرگاه کیش است؛ که تا پیش از این، تنها کشتیهای پنج تا هفتهزار تنی میتوانستند در بندرگاه کیش پهلو بگیرند. اما با لایروبی انجامشده، اکنون کشتیهای 12 تا 15 هزار تنی هم میتوانند در بندرگاه پهلو بگیرند. بدون شک این برنامهها نقش بزرگی در توسعه صادرات مجدد (re-export) و ایفای بهتر نقش کیش در توزیع کالا دارد. همچنین هشت پست اسکلهرو نیز علاوه بر اسکله 35 هزار تنی، در کیش در دست احداث است. در یک سال اخیر 25 پروژه عمرانی هم در کیش به مرحله بهرهبرداری رسیده است که با وجود بالا رفتن نرخ سرعت اجرای پروژهها، میتوان به آینده توسعهیافتگی در این منطقه خوشبین بود.
منبع: روزنامه شرق