يکي از شاخص هاي عمده توسعه اقتصادي در مناطق آزاد وجود بازارها و مراکز تجاري،اعم از سنتي و مدرن در مناطق آزاد است.
کثرت بازديد از بازارها ومراکز تجاري حاکي از پويايي اقتصاد و آرامش اجتماعي در اقتصاد و منطقه اي و امنيت در سرمايه گذاري است که رضايت مندي دو طرفه ميان عرضه کننده و متقاضي نيز در زير سايه اين مراکز برقرار خواهد شد.
بازارها و مراکز تجاري، بازوي محرکه اقتصادبومي منطقه است که در ابتدا براي رسيدن به بازه سريع نيازمند واردات محور بودن از کشورهاي هم جوار است.
اين بازارها و مراکز تجاري بي شک يکي از جاذبه هاي اصلي در مناطق آزاد هستند .که سالانه سيل عظيمي از گردشگران را به مناطق جذب مي کند.
امروزه تجارت بعنوان يکي از عوامل توسعه اقتصادي بشمار مي رود که کشورهاي در حال توسعه براي رسيدن به توسعه نيازمند حضور جدي تر در تجارت هاي جهاني هستند. از جمله شيوه ها حضور در تجارت جهاني گسترش مبادلات منطقه اي بين کشورها است.
ايجاد بازارچه هاي مرزي از راهکارهاي موثر در گسترش مبادلات بين منطقه اي است.
بازار چه هاي مرزي به عنوان شکلي، نمودي از بازارهاي بين المللي که در جهت توسعه ايجاد مي شوند، هستند که درجذب گردشگران به مناطق در حال توسعه کمک شايان مي توانند بکنند عرضه کالاهاي متنوع به قيمت مبدا با سود اندک از دلايل جذب توريسم تجاري به اين بازارچه ها است.
پايداري اقتصادي در جوامع به گونه اي کاملاً شاخص در سياست منطقه اي گذاري هاي کلان از جمله در ارتباط با توسعه و امنيت جاي خود را باز نموده است. بنابراين واژه هاي کليدي چون توسعه پايدارمنطقه اي، امنيت پايدار و غيره با ارتباطي تنگاتنگ با يکديگر شناخته مي شود به گونه اي که ارتباط يکي بدون ديگري امکان پذير نیست.
در مناطق آزاد اهميت ويژه اي را در فرآيند برنامه ريزي، توسعه آمايش سرزمين اصلي به مناطق مرزي داده است که در صورت غفلت از آن ها به طور جد شاهد چالش هاي عمده اي از جمله عدم ثبات جمعيتي مناطق مرز نشين خواهيم بود.
توسعه بازارچه هاي مرزي شاخص اصلي در برقراري ارتباط بين کشورهاي همسايه و نيز امرار معاش مردم مرزنشين از طريق اشتغال زود بازده است و از اين رو ساکنين داراي مزيت هاي خاص و قابل توجهي براي بهره برداري از فرصت ها باهم زيستي و تقسيم منافع مالي مشترک را دارا هستند.
امروزه توجه به بازار چه هاي مرزي مي تواند ضمن تأمين سطح قابل توجهي از نياز مردم منطقه از طريق مبادلات مرزي، به قانوني نمودن آمد و رفت ها، تثبيت و پايدار نمودن امنيت در مناطق مرزي، کاهش و فروکش کردن قاچاق کالا، رشد و تقويت معيشت مرزنشينان و توسعه اقتصادي اين مناطق کمک نمايند با علم به اين موضوع که بين ايجاد بازارچه مرزي و اثرات اقتصادي آن از جمله افزايش اشتغال، کاهش فقر، افزايش درآمد و کاهش تمايل مهاجرت ساکنان مناطق مرزي به جاهاي ديگر رابطه عکس وجود دارد.
هر چند کليه ساکنين در شکل حقيقي يا حقوقي مجاز به فعاليت در بازارچه هاي مرزي هستند اما تنها مي توانند در قبال صادرات کالا اقلامي را از طريق بازارچه مرزي با پرداخت اندک عوارض گمرکي وارد و به فروش بر سانند.
همچنين به رونق بخشي به توليد کالاهاي صنعتي، معدني، کشاورزي و نيز محصولات صنايع دستي، کمک به توسعه صادرات و ايجاد تعادل در تراز بازرگاني خارجي کشور، کسب درآمد و کمک به ايجاد تعادل در تراز ارزي کشور، فرهنگي و اقتصادي با کشورهاي همسايه از ديگر هدف هاي مهم داير شدن بازار چه مرزي است.
اميد است به گسترش و توسعه فعاليت هاي اين بازراچه ها در مناطق آزاد و ويژه اقتصادي شاهد رشد روزافزون و تحول اقتصادي زودبازده در اين مناطق باشيم.
حمید قاسمی
منبع:روزنامه هدف و اقتصاد