باوجود محدوديتها و موانع فراوان ناشي از تحريمهاي شديد تحميل شده عليه ايران بهخصوص در دهه اخير، ايران همواره يكي از مقاصد جذاب و موردتوجه براي جلب و جذب سرمايهگذاران و فعالان و متوليان بنگاههاي اقتصادي خارجي بوده است.
منشأ و خاستگاه اين جذابيت علاوه بر ويژگيهاي بارز تاريخي- فرهنگي و گستره متنوع اقليمي ايران، وجود امنيت پايدار در كشوري است كه در منطقه استراتژيك خاورميانه و ميان منازعات و درگيريهاي مختلف در كشورهاي همجوار تا كشورهاي دورتر از مرزهاي خود، همواره تامين و مهيا شده و بسياري از سرمايهگذاران، ايران را امنترين كشور منطقه براي صدور سرمايه و داراييهاي خود ميشناسند. علاوهبر اين موقعيت سوقالجيشي ايران از لحاظ نقطه تلاقي شاهراه اقتصادي- تاريخي راه ابريشم و گلوگاه ارتباطي كشورهاي عضو همكاريهاي اقتصادي (اكو) در جهان بينظير است و امكان صدور سريع و ارزان كالا از شرق و جنوبشرق جهان به ديگر بخشها بهويژه كشورهاي اروپايي را فراهم كرده است. ايران داراي غنيترين و كارآمدترين تركيب نيروي انساني در منطقه است بهطوريكه براساس گزارش 2013مركز اطلاعات سازمان ملل متحد در تهران كه برپايه ارزيابي شاخصهاي بررسي روند توسعه و توانمندسازي منابع انساني تهيه و تنظيم شده، ارزش شاخص توسعه انساني ايران در سال 2012، 0.742 است كه ايران را در اين زمينه در گروه كشورهاي با توسعه انساني بالا و حايز رتبه76 در ميان 187كشور جهان و بالاي ميانگين 0.558 براي كشورهاي جنوب آسيا قرار داده است. شاخص ارزيابي پيشرفت نسبت به ديگر كشورها در طول زماني 1980 تا 2012 براي كشورمان بالاتر از هند و تركيه برآورد شده است. اين گزارش اضافه كرده بين سالهاي 1980 تا 2012، ارزش شاخص توسعه انساني كشورمان از 0.443 به 0.742 افزايش يافته و رشد 67درصدي با ميانگين افزايش سالانه 16درصدي را براي ايران رقم زده است. بر اين اساس بين دوره زماني يادشده، اميد به زندگي در لحظه تولد برابر با 22.1 سال افزايش يافته و ميانگين سالهاي آموزش 5.7 سال بيشتر شده اين در حالي است كه بهنقل از گزارش سازمان ملل، باوجود پيشرفت و توسعه قابلتوجه هند و تركيه در دهههاي اخير، ايران در زمينه توسعه انساني و شاخصهاي آن از هر دو كشور تركيه و هند، پيشي گرفته است.
اين گزارش درجايي ديگر ميافزايد كه ايران درخصوص بهبود اين شاخص به موفقيت چشمگيري دست يافته بهطوري كه تقريباً 62.1درصد زنان بزرگسال در مقايسه با 69.1 درصد همتايان مردشان، به آموزش متوسطه يا عالي دست يافتهاند. از سوي ديگر سرانه درآمد ناخالص ملي ايران نيز در دوره زماني 1980 تا 2012 نزديك به 48درصد ارتقا يافته است. ايران علاوهبر دارا بودن زيرساختهاي قوي و گسترده اقتصادي و برخورداري از بزرگترين و بيشترين ميزان صنايع در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا (MENA)، از لحاظ ذخاير طبيعي، تنوع ذخاير هيدروكربني و نفتي يكي از غنيترين كشورهاي جهان است؛ چهارمين توليدكننده نفت و داراي دومين ذخاير گازي جهان، رتبههاي چهارم تا دهم دنيا در توليد روي و كبالت، حايز رتبه برتر در ذخاير آلومينيوم، منگنز و مس در جهان بوده و رتبه چهارم دنيا به لحاظ تنوع توليدات محصولات كشاورزي را در اختيار دارد. از سوي ديگر در صنعت توريسم در جايگاه دهم دنيا و در اكوتوريسم در مكان پنجم قرار دارد. در كنار موارد فوق، در 18استان و منطقه كشور براي تسهيل و تسريع فرآيند سرمايهگذاري و فعاليتهاي اقتصادي-تجاري و بازرگاني، مناطق آزاد تجاري- صنعتي يا مناطق ويژه اقتصادي ايجاد شده كه بهدليل مهيا بودن امكانات و شرايط ويژه در اين قبيل مناطق نظير؛ عدم نياز به ويزا و تشريفات اداري جهت سرمايهگذاران خارجي، معافيتهاي گسترده مالياتي، تامين تسهيلات و امكانات بيمهيي و مخاطرات طرحها بهخصوص از طريق بيمههاي اتكايي، همجواري با بازارهاي مرزي، دسترسي به امكانات حملونقل بهخصوص در بنادر، فرصتهاي جديدي براي تجار و فعالان و حضور سرمايهگذاران خارجي فراهم آورده است.
منبع: خبر اقتصادی - ندا حسيني