مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور با اشاره به این که قدرت سیاسی و اقتصادی ایران به ویژه در زمینه نفت و گاز در دنیا قابل انکار نیست، گفت: ایران می تواند به سرعت با بهتر شدن شرایط سیاسی و بین المللی سهم خود را از بازارهای بین المللی نفت بدست آورد.
اکبر ترکان با بیان این که مشتریان سنتی و پالایشگاه هایی که طراحی آنها بر اساس نفت خام ایران انجام شده بلافاصله پس از لغو تحریم های یکجانبه غرب، به سراغ نفت ایران خواهند آمد، گفت: ایران جایگاه واقعی خود در بازار های نفتی خیلی زود بدست خواهد آورد.
وی افزود: کشورهای عربی به ویژه عربستان، در چند سال گذشته با تمام ظرفیت تلاش کرده اند نفت بیشتری در بازار عرضه کنند، این در حالی است که افزایش تولید به مخازن آنها آسیب می رساند.
مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور گفت: هم اکنون بخشی از تولید نفت در عربستان غیر صیانتی است و این امر تنها به دلیل اجرای سیاست های ایالات متحده آمریکا است، از این رو این موضوع نمی تواند در طولانی مدت ادامه یابد.
** قراردادهای امتیازی و مشارکت در تولید برای ایران خطرناک است
ترکان گفت: هم اکنون به دلیل شرایط تحریم بحث هایی درباره قراردادهای امتیازی و مشارکت در تولید می شود و این موضوع برای ایران بسیار خطرناک است، چون صنعت نفت در مرحله ای نیست که به عقب بازگردد.
وی ادامه داد: به عبارت دیگر بازگشت صنعت نفت به قراردادهای امتیازی و مشارکت در تولید سبب سرشکستگی صنعت نفت ایران می شود، از این رو بایستی به دنبال یگ گام جلوتر از قراردادهای بیع متقابل باشیم تا بتوانیم توسعه و مدیریت میدان های نفت و گاز را خود انجام دهیم و از تولید ثانویه در میدان های قدیمی غافل نشویم.
مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور با تاکید بر این که بایستی در حوزه قراردادهای نفتی وارد مرحله جدیدی شویم، گفت: اگر به تاریخچه قراردادهای نفتی ایران دقت کنیم متوجه می شویم که این قراردادها به مرور زمان دچار تحول شده اند.
ترکان ادمه داد: در دوره ویلیام ناکس دارسی قراردادهای امتیازی بسته می شد و سرنوشت مخزن به دست خارجی های سپرده و تنها درصد اندکی از فروش نفت به حکومت ایران داده می شد؛ اما در سال ١٣١٣ در دوران رضاخان پهلوی امتیازهای ایران در قراردادهای نفتی نسبت به گذشته یک گام جلوتر رفت و در ملی شدن صنعت نفت یک مرتبه همه اختیارات را ایران خود به دست گرفت.
وی یادآور شد: پس از سقوط دولت دکتر مصدق شرکت های خارجی در قالب قراردادهای کنسرسیومی بار دیگر به ایران بازگشتند و مجددا ایران در زمینه اختیارهای قراردادی یک مرحله عقب نشینی کرد، زیرا تمام اختیارهایی که در ملی شدن صنعت نفت به ملت ایران واگذار شده بود در آن زمان به نوعی به خارجی ها بازگشت.
به گفته مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور، به مرور زمان اختیارها و امتیازهای ایران در قرار دادهای نفتی افزایش یافت و حتی چند سال پس از وقوع انقلاب اسلامی، قراردادهای نفتی به سمت سرویس کانترکت رفت که این نوع قراردادها نقش بیشتری را به ایرانی ها در صنعت نفت می داد.
ترکان تصریح کرد: پس از انقلاب با خروج شرکت های خارجی از ایران، صنعت نفت با یک مدل جدیدی قراردادهای نفتی به نام بیع متقابل به کار خود ادامه داد و شرکت های خارجی به دلیل جذابیت های موجود در ایران و نیاز دنیا به انرژی بار دیگر به ایران بازگشتند، هم اکنون بار دیگر برای حضور شرکت های خارجی بایستی در قراردادهای نفتی کنونی تحولی مثبت با حفظ منافع ملی ایجاد شود.
منبع: شانا