در سال های اخیر، مناطق آزاد به عنوان کاتالیزور قدرتمندی برای رشد اقتصادی و سرمایه گذاری خارجی ظاهر شده اند. این مناطق تعیین‌شده، معمولاً در نزدیکی بنادر یا فرودگاه‌ها و گاها مرزها قرار دارند و طیف وسیعی از مشوق‌ها و مزایا را برای جذب مشاغل داخلی و بین‌المللی ارائه می‌دهند. در حالی که مناطق آزاد مزایای مختلفی مانند معافیت‌های مالیاتی، مقررات ساده و پشتیبانی لجستیکی را ارائه می‌کنند، نقش نوآوری در این مناطق برای موفقیت بلندمدت و توسعه پایدار آنها بسیار مهم است.

​​​​​​​مدیر گردشگری دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور در یادداشتی، گردشگری و میراث فرهنگی مناطق آزاد را صنعت پیشرو در عرصه سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی معرفی کرد.

تورم به افزایش سطح عمومی تولید پول، درآمدهای پولی یا قیمت اشاره دارد كه همانا افزایش نامنظم  سطح عمومی قیمت‌ها است. نرخ تورم نيز برابر با تغییر در شاخص قیمت‌ها به ويژه مصرف‌کننده در اقتصاد است. به‌طوری ‌كه نشان از کاهش درصد پول ملی با پشتوانه به نسبت درصد پول خلق‌شده دارد. ازاين‌رو، در وضعيت تورمی تقاضای پول برای محصول نسبت به تولید رشد می‌کند، وضعیتی که خود را به صورت افزایش بهای یک واحد از کالای تولید شده آشکار می‌سازد. همچنين مي‌توان تورم را مالیات غیر مستقیمی دانست كه به میزان متفاوت از مردم گرفته مي‌شود و قدرت خرید کالاها و خدمات آنها را كاهش مي‌دهد، و بیشترین هزینه آن بر دوش طبقات فقير و آسيب‌پذير جامعه و به نفع ثروتمندان است. ميلتون فريدمن، تورم را نوعی ماليات مي‌داند كه بدون وضع قانون به مردم تحميل مي‌شود.

با تاسیس ابربندر در منطقه مکران قطب حمل‌ونقل دریایی کشور شکل می‌گیرد که اهمیت لجستیکی و ترانزیتی جنوب کشور را در کریدور شمال ـ جنوب و اتصال سریع و اقتصادی به آسیای مرکزی را بیش از پیش نمایان می‌کند.

ایران با موقعیت ممتاز ژئوپلیتک برای اتصال سریع‌تر و مقرون‌به‌صرفه کشورهای آسیای مرکزی چون ازبکستان به آب‌های آزاد، تمایل این کشورها را به استفاده از کریدورهای عبوری از خود بیش از پیش تقویت کرده است.

کریدور تراسیکا شامل سیستم حمل‌‌‌ونقل ترکیبی در منطقه آسیای مرکزی، قفقاز و اروپای شرقی است، که نقش مهمی در احیای یکی از مسیرهای راه تاریخی ابریشم ایفا می‌کند و شاخه جنوبی این کریدور از ایران معرفی شده که از مرز ترکمنستان وارد ایران و سپس از طریق مرز بازرگان وارد ترکیه می‌شود. تاسال 2018، سیزده کشور بلغارستان، مولداوی، رومانی، اوکراین و ترکیه در اروپا، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان در قفقاز جنوبی، ایران، تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان و قرقیزستان در آسیای مرکزی عضو این کریدور بودند.

در سیاست های برنامه هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور که در تاریخ 21شهریور 1401 ابلاغ شد، به رشد اقتصادی کشور با نرخ متوسط 8 درصد برنامه های دولت اشاره شده است؛ میزان رشدی که علاوه بر افزایش بهره وری عوامل تولید مانند منابع انسانی، سرمایه، فناوری و مدیریت مورد تاکید قرار گرفته است. آمار شاخص های اصلی نشان می دهد که برنامه سوم از دیگر برنامه های توسعه موفق تر بوده است. پلتفرم برنامه ای توسعه هفتم، علاوه بر اینکه فرصتی را پیش روی اقتصاد توسعه کشور در پنج سال آینده قرار داده است، به منزله فرصتی پیش روی فعالیت های توسعه ای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در پنج سال منتهی به پایان سند چشم انداز نیز به شمار می رود.

امیر مقدم، مدیر عامل سازمان منطقه آزاد چابهار در یادداشتی از برنامه های این منطقه در راستای تحقق شعار سال گفته است.

راه اندازی پارک لجستیک در سرخس از سوی ایران و چین با هدف افزایش ظرفیت ورود کالا از آسیای میانه به ایران و تاسیس دفاتر تجاری در چین نشانه عزم جزم این دو شریک راهبردی برای مهندسی نوین روابط است.

نخستین منطقه آزاد شمال کشور با بهره مندی از موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی مناسب که ناشی از قرار گرفتن آن در جوار سواحل جنوبی دریای کاسپین و استان سرسبز گیلان است؛ تا پیش از این میزبان طبیعت گردان بوده و یکی از قطب های اکوتوریسم ایران شناخته می شد و این در حالی است که ظرف سالهای اخیر، با ایجاد و ارتقای زیرساخت ها، امکانات و خدمات در حال ارائه و برگزاری رویدادهای مختلف فرهنگی، هنری،گردشگری و ورزشی به یکی از مراکز توجه گردشگران و خانواده ها تبدیل شده، به حدی که منطقه آزاد انزلی ظرف دوازده ماهه سال 1401 میزبان حدود 10 میلیون گردشگر بود.